Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/98

Ta strona została skorygowana.

Burgrabia, Burgraf nm., dawniej naczelnik wojenny grodu; B. a. Murgrabia, zawiadowca, dozorca pałacu, zamku, szkoły.

Burka, wierzchnie pilśniane okrycie męskie z kapturem, zrobione z grubego materjału, bunda.

Burknąć, p. Burczeć.

Burkotać, burczeć, kruczeć (w brzuchu); bulgotać.

Burleska, wł. lekki utwór sceniczny, farsa ze śpiewami i tańcami, krotochwila; rodzaj tańca.

Burłak, włościanin ruski nie posiadający roli, a wędrujący za robotą.

Burmistrz nm., naczelnik miasta, najpierwszy miejski urzędnik, prezydent miasta.

Burmistrzować, sprawować urząd burmistrza: przen. usiłować przewodzić, rozporządzać się nieprawnie, narzucać swoje kierownictwo, imponować, rozbijać się.

Burnus, arab.,, rodzaj długiego okrycia, peleryny, szerokiej u dołu, niekiedy z małym kapturem.

Bursa, łć., konwikt, pensjonat dla ubogiej uczącej się młodzieży; B. kupiecka = giełda.

Bursz, nm., student uniwersytetu niemieckiego; młodzieniec zuchowaty, junakowaty, awanturnik, hulaka, pyszałek.

Burszować, zachowywać się jak bursz, udawać junaka, przybierać lekceważące obejście, zacięcie, ton, minę; rozbijać się, hulać, birbantować, zadawać szyku.

Bursztówka nm., gatunek jabłka, drzewa i owocu.

Bursztyn, nm., gatunek kopalnej żywicy stwardniałej.

Bursztynek, gatunek ślimaka.

Bursztynowiec, p. Styrakowiec.

Burt, nm., bramowanie, listwa, galon: B. okrętowy, p. Burta.

Burta, nm., bok statku albo łodzi; brzeg kanału, rowu.

Burtnica, ława wzdłuż brzegu łodzi, po której chodzą flisacy; granitowy brzeg chodnika, kanału; bal do obijania ścian statku wodn.

Bury, łć., barwy ciemno-szarej.

Burza, gwałtowny wicher, nawałnica, deszcz z wichrem; przen. zamieszki, walka, zaburzenie, wzburzenie, niepokój.

Burzan, wysokie zarośla zielne z rodzaju łopianów i ostów (na stepach ukraińskich), zielsko.

Burzliwy, obfity w burze, nawalny: burzący się, niespokojny, pełen niepokojów; B. człowiek = popędliwy, gwałtowny, warchoł, awanturnik, wichrzyciel.

Burzyciel, podburzający, podbechtujący do niepokojów; burzący, niszczący, rujnujący, wichrzyciel.

Burzyć, rozwalać, niszczyć; mącić, bełtać; podburzać, rujnować, poduszczać; wichrzyć, sprawiać zaburzenie, wytwarzać ferment; B. się, być burzliwym, mącić się; buntować się, jątrzyć się, wzburzać się; wrzeć, kipieć; fermentować, robić, musować.

Burzyświat, człowiek pochopny do burzenia, do zmieniania i wywracania wszystkiego; duch niespokojny, wichrzyciel.

Burżuazja, fr., mieszczaństwo, stan miejski, stan trzeci; przezwisko dawane ludziom zamożniejszym, żyjącym z kapitału, przemysłu i handlu, przeciwstawiającym swoje interesy interesom ludu.

Burżuazyjny, przym. Burżuazja.

Busi, nieodm. prow., całus, pocałunek: dać busi = pocałować: zrobić busi = przesłać ręką całusa.

Busola, fr., kompas morski, przyrząd z igłą magnesową ruchomą, osadzoną na sztyfciku w pośrodku tarczy, na której jest róża wiatrów (fig.)