Płaskowklęsły, mający powierzchnię z jednej strony płaską, a z drugiej wklęsłą.
Płaskowypukły, mający z jednej strony powierzchnię płaską, z drugiej wypukłą.
Płaskowzgórze, Płaskowyż, Płaskowyże, równina wysoko położona.
Płaskówka, motyl z rodzaju mólowców.
Płaskur, płaski kawałek czego, płaska warstwa.
Płasta, roślina z rodziny opuncjowatych.
Płaszcz, szerokie i długie odzienie wierzchnie z rękawami lub bez rękawów, z peleryną, osłaniające całą postać, opończa; p. królewski, arcybiskupi = kapa, pluwjał; nosić p. na dwuch ramionach = dwom panom służyć, być dwulicowym, obłudnym; uciec ś. pod czyjś p. = udać ś. pod czyją opiekę; pokrywka, pozór; w myśl., opierzenie ptaka.
Płaszczenica, płachta lniana, z odmalowanem ciałem Zbawiciela, używana w ceremoniach kościelnych obrządku wschodniego, podczas obchodu pamiątki męki i zmartwychwstania Chryst. Pana.
Płaszczenie, nadawanie czemu płaskiego kształtu, gniecenie; p. ś., stawanie ś. płaskim; przen., uniżanie ś. przed kim, pochlebianie, poniżanie swojej godności.
Płaszczka, ryba chrząstkowata, poprzecznousta, z ciałem płaskim, szerokim (fig.).
Płaszczyć, robić co płaskim, nadawać kształt płaski przez zgniatanie, zaklepywanie, wałkowanie i t. p.; przen., poniżać, uniżać, przywodzić do płaszczenia ś., upadlać; p. ś., robić ś., stawać ś. płaskim, przybierać kształt płaski; przypadać do ziemi, chylić ś. ku ziemi, przysiadać, przykucać; przen., uniżać ś., poniżać ś., upadlać ś. przed kimś mocniejszym dla zyskania sobie jego przychylności, łaski.
Płaszczyk, mały płaszcz, płaszcz kobiecy, dziecięcy; służyć za p. komu = osłaniać czyjeś występki swą powagą, swym wpływem, służyć za parawan; pod p-iem = pod pozorem, pretekstem.
Płaszczyzna, miejsce rozległe, równe i płaskie, równina, powierzchnia; w mat., powierzchnia, mająca tę własność, że jeżeli dwa jakiebądź jej punkty połączymy linją prostą, to wszystkie punkty tej linji będą leżały na tej powierzchni; w fiz., p. wahań = płaszczyzna, w której dokonywa ś. kołysanie wahadła zegarowego; p. pochyła = równia pochyła.
Płat, kawał czego szeroki i płaski: p. ziemi, p. tkaniny, p. skóry.
Płatacz, ten co płata, rozcina; przen., rębacz.
Płatać, dok. Płatnąć; wzdłuż rozcinać, robić cięcia, szczepać, rozszczepiać, ciąć na kawały, ćwiartować, rozbierać na części; p. wołu, wieprza = rozrąbywać na sztuki; p. rybę = rznąć ją i sprawiać; wyrządzać komu co, wyprawiać: p. figle, psoty.
Płatek, mały kawałek jakiej tkaniny, płótna, sukna; szmatka, gałganek, skrawek, okrojek, okrawek; listek, warstewka czego; p. złota malarskiego; kłaczek: p. śniegu (fig.); łatka, plamka odmiennej maści na czole u koni; p. ucha = dolna część ucha zewnętrznego, zwieszająca ś. ku dołowi; p. u kwiatu = jedna z części korony; p-i w oczach, przed oczami = plamki ciemne, które oko chore widzi ciągle przed sobą; jak z p-a wywinął = elegancko jest
