Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/143

Ta strona została przepisana.

Podcinać, dok. Podciąć; obcinać, odcinać od dołu, od spodu, podrzynać, trochę ścinać, przycinać od dołu, nadrzynać; uderzać od dołu: p. konie batem.

Podciosp. Podcieś.

Podciosywać, dok. Podciosać; podrąbywać, podcinać, ciosać od dołu, od spodu; p-sać języka = pohamować go, ukrócić.

Podcyfrować, oznaczyć u dołu swoją cyfrą, pierwszą literą imienia i nazwiska; podpisać jakiś dokument, list, inicjałami a. podpisem skróconym, podznaczyć.

Podczas, przyim., w czasie czego, w trakcie czego, jednocześnie z czym; p. gdy... = w tym samym czasie, kiedy...; gdy tymczasem... (w zdaniach przeciwstawnych).

Podczaszanka, córka podczaszego.

Podczaszostwo, zajęcie, urząd, tytuł podczaszego; zbior., podczaszy z żoną.

Podczaszować, podawać na stół napoje, spełniać obowiązki podczaszego, być podczaszym.

Podczaszy, urzędnik dworu królewskiego, mający pieczę nad napojami, podawanemi na stół monarchy; w dawnej Polsce godność tytularna.

Podczaszyc, syn podczaszego.

Podczaszyna, żona podczaszego.

Podczerewie, skórka spodnia od strony brzucha lisa, tchórza, bobra.

Podczerniać, dok. Podczernić; sernic od dołu, powlekać czarną barwą dolną powierzchnię czego; trochę przyczerniać.

Podczernieć, stać ś. trochę czarniejszym.

Podczerwienieć, trochę poczerwienieć, nabrać trochę czerwonej barwy.

Podczesać, zaczesać nieco w górę.

Podczołek, przysionek czołowy, oparty na słupach, w jakiejś budowli.

Podczołgać się, przysunąć się czołgając, podpełznąć, podejść.

Podczos, Podcios, młoda główka kapuściana i potrawa z niej; jarzyna z liści posiekanych młodej kapusty, buraków a. sałaty; potrawa z liści kapuścianych z kaszą jęczmienną, zaprawiona słoniną.

Podczyszczać, dok. Podczyścić; trochę oczyszczać.

Poddachowy, umieszczony tuż pod dachem, nakryty dachem.

Poddaćp. nied. Poddawać.

Poddajać, dok. Poddoić; od czasu do czasu wydajać mleko, pozostawiając nieco w wymionach; trochę wydajać; wyciągać u kogo podstępem, pochlebstwem, pewną ilość pieniędzy.

Poddana, forma ż. od Poddany.

Poddanie, rzecz., od Poddać; oddanie czego pod władzę czyją, pod dozór; oddanie czego zwyciężcy do jego rozporządzenia; p. miasta, fortecy, kapitulacja; p. ś., oddanie ś., uległość zwycięzcy, nieprzyjacielowi; uległość, pokora, rezygnacja: znosić cierpienia, poniżenia z p-em.

Poddaniec, ten, co ś. poddał jako jeniec — p. Poddany.

Poddanka, forma ż. od Poddany.

Poddany (-ego), podległy jakiemuś monarsze a. rządowi; stały mieszkaniec państwa, mającego rząd monarchiczny; chłop pańszczyźniany w zależności od dziedzica — szlachcica.

Poddańczuch, niewolniczy służalec.

Poddańczy, dotyczący poddanego a. poddańca, hołdowniczy.

Poddaństwo, bezwzględna zależność względem monarchy, pana; przynależność prawna do pewnego państwa, obywatelstwo;