wniejszy okres w dziejach rozwoju cywilizacyjnego ludzkości, kiedy obrabianie metali jeszcze nie było znane (fig.).
Paleologja, gr. — p. Paleontologja, p. Archeologja.
Paleoniscus, gr., zaginiony gatunek ryby, typowej dla okresu permskiego(fig.).
Paleontografja, gr., opisanie przedpotopowych roślin i zwierząt.
Paleontologja, gr., nauka o szczątkach kopalnych skamieniałych zwierząt (paleozoologja) i roślin (paleofitologja).
Paleonto-zoologiczny, gr., dotyczący skamieniałości zwierzęcych.
Paleosaurus, łć., wielki płaz, jaszczur, którego szczątki znajdują ś. w formacji permskiej.
Paleoterjum, łć., zwierzę ssące przedpotopowe, spotykane między kopalinami pokładów eocenicznych, postacią przypomina tapira (fig.).
Paleotyp, gr., zabytek sztuki drukarskiej z pierwszych czasów jej istnienia.
Paleozoiczny gr. okres = dotyczący najdawniejszych epok życia organicznego na ziemi (pierwszorzędowy) (z roślin: paprocie, skrzypy, ze zwierząt: trylobity, potym ryby, następnie płazy); p-e pokłady = najdawniejsze pokłady osadowe na skałach ogniowych, a mianowicie formacje: kambryjska, sylurska. dewońska i węglowa.
Paleozoologja, gr. — Paleontologia.
Palestra, łć., u Rzymian: szkoła publiczna gimnastyki i szermierstwa; korporacja obrończa sądowa w dawnej Polsce; adwokaci, obrońcy sądowi.
Palestrant, łć., członek palestry, biegły w prawie, sadownik, adwokat, prawnik lub pomocnik prawnika; kształcący ś. na prawnika.
Palet, fr., wezwanie o zapłacenie należności skarbowej a. wyznaczające kwaterę dla żołnierza; kostka lub płaski krążek metalowy, rzucany do oznaczonego celu w grze.
Paleta, Paletra, fr., owalna drewniana, porcelanowa albo metalowa deseczka, z otworem na wielki palec lewej ręki, służąca do rozrabiania i dobierania farb podczas malowania (f.).
Paletnologja, gr., część antropologji o starożytności rodu ludzkiego oraz o rasach kopalnych.
Palica, wielka pałka, maczuga.
Palić, rozniecać ogień, ogrzewać nim; opalać, ogrzewać za pomocą palenia (p. w piecu); p. coś dla oświetlenia (p. lampę, i świecę); niszczyć ogniem, zmieniając w węgiel, popiół i gazy lotne, pustoszyć ogniem (p. wsie i miasta podczas wojny); p. ofiary = spalać je na stosie dla ofiarowania ich Bogu; p. fajkę, papierosy = p. tytuń w nich; wyrabiać co za pomocą palenia, ognia, pędzić (p. smołę, cegłę, wapno, gips, kawę); dopiekać, gryźć, piec (słońce p-i, pieprz p-i w gardle); twarz mię p-i = piecze; męczyć za pomocą ognia, przypiekać (p. złoczyńcę, męczennika); zapalać, zagrzewać, wzbudzać namiętność do do czego; strzelać z broni palnej; wydawać hałas, podobny do wystrzałów (p. z bata); uderzać (p. w pysk); p. komplementy, dusery = mówić je; p. koperczaki = zalecać ś. kobiecie, pochlebiać jej,
