Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/208

Ta strona została przepisana.

miejsce puste, pustynia; Dzikie p-a = step, rozciągający ś. nad morzem Czarnym w dawnej Rzeczypospolitej Polskiej; miejsce przebywania pośmiertnego dusz błogosławionych; wyprowadzić kogo w p. = oszukać, odrwić, podejść; swoim p-em = na swoją rękę, niezależnie od innych, nie licząc ś. z innemi; p. umarłych = cmentarz; p. śmierci = przestrzeń, w obrębie której sięga pocisk działa.

Polec, Polegnąć, paść, upaść, runąć, zwalić ś.; zginąć w walce, lec od ciosu, od kuli.

Polecać, dok. Polecić; zalecać, przykazywać komu; wkładać obowiązek na kogo; p. kogo a. co komu = poruczać, rekomendować, zachwalać; p. kogo lub co czyjej łasce, pamięci, modlitwom = poruczać, oddawać w opiekę; list p-ający = rekomendacyjny; p. ś., oddawać ś., poruczać ś.: polecam ś. twojej pamięci, twoim względom = formuła uprzejmego zwrócenia ś. do kogoś osobiście a. listownie, gdy ś. chce korzystać z jego uprzejmości.

Polecenie, zlecenie, rozkaz, rekomendacja.

Polecić, forma dok. od Polecać.

Polecie, pora roku po upłynionym lecie.

Polecieć, pomknąć na skrzydłach, pofrunąć, pobiec szybko, popędzić; posypać ś., spaść.

Poleczka, zdr. od Polka.

Poleczyć, leczyć przez pewien czas; wyleczyć; p. ś., leczyć ś. przez jakiś czas.

Polegać, dok. Polec; kłaść ś., pokładać ś.; p. na kim a. na czym = ufać, zawierzać komu a. czemu, liczyć, spuszczać ś. na kogo a. na co, być pewnym, spokojnym, że ktoś a. coś nie zawiedzie, nie obawiać ś. zawodu; p. na kim, na czyim słowie, uczciwości, honorze, na swoim szczęściu; p-aj na mnie, jak na Zawiszy = bądź najzupełniej pewien, nie zawiedziesz ś. na mnie; opierać ś., zasadzać ś. na czym, zależeć od czego, mieścić ś. w czym, być równoznacznym z czym: rzecz cała p-a na tym, że..., wiele na tym p-a.

Polegiwać, kłaść ś. od czasu do czasu, pokładać ś.

Poległy, który poległ, padł w boju; rzecz., człowiek, który padł w boju, trup, ciało umarłe.

Polekczyć, zrobić lżejszym, ulżyć.

Polemarch, gr., w staroż. Grecji główny wódz wojska, archont, zawiadujący sprawami wojennemi i floty.

Polemiczny, gr., tyczący ś. polemiki, właściwy polemice, zawierający polemikę, sporny.

Polemikp. Polemista.

Polemika, gr., spór naukowy, religijny, polityczny i t. p., prowadzony publicznie przy pomocy pisanych lub drukowanych rozpraw, broszur, artykułów dziennikarskich i t. d.

Polemista, gr., prowadzący polemikę.

Polemizować, gr., prowadzić polemikę, prowadzić spór piśmienny, spierać ś. z kim.

Polemografja, gr., opis wojny.

Polenić się, wskutek lenistwa nie zrobić czego, zaniedbać.

Poleniwieć, zleniwieć, ociężeć.

Polenta, wł., narodowa włoska potrawa z mąki kukurydzanej, lub z kasztanów, wody wrzącej mało osolonej, masła i parmezanu; mamałyga.

Poleografja, gr., opisanie miast.

Polepa, warstwa gliny, ułożona w chacie zamiast podłogi, na pułapie od strony strychu, ściany a. we wnętrzu pieca.

Polepić, pokryć warstwą gliny, dać polepę, obrzucić, wylepić gliną; oblepić, wykleić; posklejać,