Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/209

połączyć; p. ś., zlepić ś. jedno z drugim, pozlepiać, posklejać ś., poskładać ś., połączyć ś.

 Polepszać (się), dok. Polepszyć (ś.); odmieniać (ś.) na lepsze, lepszym (ś.) czynić, udoskonalać (ś.), poprawiać (ś.); p. ś. na zdrowiu.

 Polepszenie, uczynienie lepszym; zmiana na lepsze, zwrot ku lepszemu, poprawa (p. zdrowia).

 Polepszyć — p. nied. Polepszać.

 Polerować, nm., nadawać przedmiotom powierzchnie gładką i połyskującą; przen., kształcić, okrzesywać; p. ś., nabierać poloru, gładkich obyczajów; kształcić ś., doskonalić ś.

 Polerowany, nm., wygładzony, świecący, gładki; przen., okrzesany, cywilizowany; elegancki.

 Polerownia, nm., oddział fabryki, w którym poleruje ś. wyroby; przyrząd, służący do polerowania.

 Polerownik, pracownik w polerowni, polerujący wyroby, szlifierz.

 Polerowny, nm. — p. Polerowany, lśniący, połyskujący.

 Polerunek — p. Polor.

 Polesie, kraj, leżący pod wielkiemi lasami, lesisty; brzegi, krańce, kraj lasów; legowisko zwierząt; miejsce po wyciętym lesie; lesiste części dawn. województw; Brzesko-litewskiego, Wołyńskiego i Kijowskiego w dawnej Rzeczypospolitej Polskiej.

 Poleski, dotyczący Polesia.

 Poleszuczka, forma ż. od Poleszuk.

 Poleszuk, mieszkaniec Polesia, człowiek urodzony na Polesiu.

 Poletek, część gruntu obsianego zbożem, małe pole, pólko; trzecia część pól, należących do jakiego folwarku w gospodarce trój polowej.

 Poletko, pólko — p. Poletek.

 Polewa, mieszanina, służąca do oblewania naczyń, osobliwie glinianych, dla nadania im połysku i nieprzemakalności, glazura: p. garncarska = na garnkach glinianych, p. na naczyniach żelaznych = emalja, p. z cyny = pobiała.

 Polewaczka, naczynie do polewania, konewka do polewania.

 Polewać, dok. Polać; zlewać, oblewać jakim płynem po wierzchu; pokrywać warstwą szybko krzepnącego płynu: p. sucharki, ciasto = lukrować; p. naczynia = dawać im polewę, glazurować; p. beczkę smołą = nasmalać; p. cyną = pobielać; p. ś., zalewać ś., oblewać ś., zachlapywać ś., zbryzgiwać ś.; rozlewać ś., przelewać ś. (o płynach); tu krew ś. p-eje = ktoś kogoś zabije, zrani, skaleczy.

 Polewany, mający polewę, glazurę, glazurowany (garnek p.); lukrowany: mazurek, sucharek p.

 Polewczasty, mający obfitość polewki, przyrządzony z polewką.

 Polewka, różne zupy, oprócz rosołu, krupniku, żuru, kapuśniaku i barszczu: p. winna; p. piwna; p. mięsna, mleczna; czarna p. = czernina; podać komu do stołu czarną p-ę = odmówić mu panny, dać mu rekuzę; czerwona p. = krew ludzka, przelew krwi, bijatyka, bitwa; dworska p. = żywot dworaka-pasibrzucha; z tłustego mięsa tłusta p. = jaka praca, taka płaca, jaki towar, takie pieniądze; część płynna potrawy.

 Poleźć, leżąc, wlokąc ś., idąc zwolna, udać ś. dokąd, popełznąć; pójść niezgrabnie, pogramolić ś.

 Poleżeć, jakiś czas przeleżeć, wypocząć leżąc.

 Polędwica, długi mięsień, ciągnący ś. wzdłuż wewnętrznej strony kręgosłupa po obu jego stronach; mięso z tego mięśnia u wołu a. wieprza, jako potrawa.