Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/210

Ta strona została przepisana.

Polędwiczka, zdr. od Polędwica; mała polędwica; wędzona polędwica wieprzowa w pęcherzu.

Polęgwa, roślina z rodziny postulakowatych.

Polękiwać się, trochę ś. lękać.

Polgnąć, ulgnąć, ugrzęznąć, utknąć.

Poli-, gr., na początku innych wyrazów odpowiada polskiemu: wielo-.

Poliandrja, gr., zwyczaj poślubiania kilku mężów (u niektórych dzikich ludów).

Poliarchiczny, gr. przym. od Poliarchja.

Poliarchja, gr., rząd wielu, wielowładztwo.

Polica, półka.

Policholja, gr., nadmierne wydzielanie ś. żółci.

Polichord, Polikord, gr., instrument muzyczny, rodzaj basetli o 10 strunach.

Polichroizm, Pleochroizm, gr., właściwość niektórych kryształów, że światło, przez nie idące, zabarwia ś. różnie odpowiednio do kierunku, w jakim promienie padają na kryształ.

Polichromja, gr., wielobarwność, w budownictwie i rzeźbie ozdabianie ornamentów różnobarwnemi malowidłami.

Policja, gr., instytucja państwowa, mająca na celu czuwanie nad porządkiem i bezpieczeństwem publicznym; p. lekarska = instytucja, czuwająca nad zdrowiem publicznym; p. poprawcza = urząd w niektórych państwach, stanowiący gałąź sądu kryminalnego i mający władzę sądzenia mniej ważnych przestępstw; p. państwowa = żandarmerja; urzędnicy policji, policjanci; biuro policyjne; sposób rządzenia państwem, polityka; grzeczność, obyczajność.

Policjant, gr., niższy agient policji.

Policmajster, nm., naczelnik policji miejskiej.

Policmen, ang., policjant w Anglji.

Policować, pospajać szczelnie deski; powykładać ściany cegłą, zwaną licówką; wygładzić powierzchnię czego.

Policyjny, gr., odnoszący ś. do policji, właściwy policji, przez policję wykonywany; p. numer = numeracja domów osobna dla każdej ulicy, nie hipoteczna.

Policzbować, oznaczyć liczbami, opatrzyć liczbami, ponumerować.

Policzek, miękka część po prawej i po lewej stronie twarzy, jagoda; uderzenie w twarz, spoliczkowanie; w lm., p-i = cięgi, wały, razy; boki czego, wangi; przen., hańba, sromota, wstyd, srom, upokorzenie, uniżenie, obraza, obelga, ujma honoru, czci, afront.

Policzkować, dawać, wymierzać policzki, bić w twarz, w policzek; p. ś., wymierzać sobie nawzajem policzki.

Policzyć, zliczyć, zrachować, obrachować; podawać w rachunku, zażądać zapłaty za co, kazać sobie zapłacić za co, polikwidować sobie za co; zamieścić w liczbie, wpisać na listę, zaliczyć, wciągnąć do spisu; pewien czas spędzić na liczeniu; poczytać komu: p. komu za zasługę; dni jego są p-one = niedługo umrze; porachować ś. nawzajem dla przekonania ś., ilu jest; p. ś. z kim = zrobić z nim obrachunek, zapłacić komu jego należność, obliczyć, ile wydał z poruczonych mu pieniędzy; p. coś na czyj karb = zwalić odpowiedzialność na niego, przypisać mu winę a. zasługę.

Polidypsja, gr., pragnienie chorobliwo nadmierne.

Poliedr, gr., wielościan, pryzma, bryła, ograniczona wielu płaszczyznami.