Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/224

Ta strona została przepisana.

Pomniejszyćp. nied. Pomniejszać.

Pomnik, to, co ś. wznosi, stawia dla pamięci a. na pamiątką kogo a. czego, monument: p. Mickiewicza, Chopina, Słowackiego; p. grunwaldzki i t. p. (fig.); grobowiec, pamiątka dawna, rzecz starożytna, szczątek, zabytek; rzecz wiekopomna, mająca wieki przetrwać: wznieść sobie wieczny p. w sercach rodaków = upamiętnić ś.

Pomnikarz, robiący pomniki, kamieniarz.

Pomnikowy, dotyczący pomnika, pamiątkowy, wiekopomny, pamiętny.

Pomnożenie, zwiększenie, powiększenie, rozmnożenie, rozplenienie, rozrodzenie ś.

Pomnożyciel, który co pomnożył a. pomnaża.

Pomnożyćp. nied. Pomnażać; ukończyć mnożenie, jako jedno z działań arytmetycznych, t. j. powtórzyć jedną liczbę tyle razy, ile jest w drugiej jednostek.

Pomny czego a. na co = pamiętający o czym, mający co na uwadze, na względzie, baczący na co, pamiętny, baczny, uważny.

Pomoc, chęć wspólnego zrobienia czego, dopomożenie do czego, ofiarowanie swoich sił, starań, pracy; przyłożenie ś. do czego, wspomożenie, wsparcie, ratunek, sukurs: dać, udzielić p-y; żądać p-y; prosić, błagać p-y a. o p.; iść, przyjść, biec, przybiec na p.; wołać o p.; mieć z kogo p.; mieć p. od kogo; z Boską p-ą; na p.!, p-y! = wzywanie do ratunku; wyglądać p-y; oglądać ś. na czyją p.; p. pieniężna = wsparcie; p. lekarska = instytucja, udzielająca porady lekarskiej chorym we dnie i w nocy; p-e naukowe = przybory do nauki poglądowej (mapy, wizerunki ścienne, zbiory naukowe, gabinety, laboratorja i t. p.); ludzie pomagający; wojsko posiłkowe, posiłki, pośrednictwo; zrobić co przy p-y, z p-ą czyją, za p-ą jakiegoś narzędzia = przy użyciu go, przy zastosowaniu go.

Pomocnica, Pomocniczka, forma ż. od Pomocnik.

Pomocniczy, służący do pomocy, dający pomoc, pomagający, współdziałający, posiłkujący; oddział p., nauka p-a.

Pomocnik, który pomaga komu w czym, dopomagający, wspomagający, wyręczyciel, starszy współpracownik w handlu, w interesie, w sklepie, subjekt; zastępca, pełniący obowiązki swego zwierzchnika; p. aptekarski = podaptekarz; p. lekarski = podlekarz; adjunkt, namiestnik; wspólnik, kompan, uczestnik; roślina z rodziny gruszyczkowatych.

Pomocny, mogący pomóc, przynoszący pomoc, ulgę, ratunek; zbawienny, skuteczny; p-e lekarstwo, p-a ręka; pomocniczy, posiłkowy.

Pomocować, zrobić, aby co było mocniejsze, mocno ś. trzymało, umocować, mocno przywiązać a. związać, wzmocnić; p. ś., poborykać ś.

Pomoczyć, zmoczyć co w wielu miejscach; zmoczyć wiele rzeczy, zwilżyć, zrosić.

Pomodlić się, jakiś czas poświęcić modlitwie.

Pomodyfikować, pozmieniać, porobić zmiany, złagodzić.

Pomoknąć, zmoknąć, pobyć w płynie, być przez jakiś czas wystawionym na wilgoć, na deszcz.

Pomolog, łć., uczony znawca owoców.

Pomologiczny, łć., przym. od Po-