ko rodzaj prozy opowiadającej; notatki ze zdarzeń życia; książka, podająca sprawozdanie z czynności jakiejś instytucji w pewnym okresie czasu; album, sztambuch, imiennik; nazwa czasopisma, podającego sprawozdanie ze współczesnego ruchu naukowego (p. literacki, lekarski, fizjograficzny).
Pamiętnikarski, przym. od Pamiętnikarz.
Pamiętnikarstwo, pisanie pamiętników; ogół pamiętników, dział pamiętników w literaturze pewnego narodu a. pewnej epoki.
Pamiętnikarz, autor pamiętników.
Pamiętny, Pamiętliwy, mający dobrą pamięć, pamiętający co dobrze i długo; wrażony w pamięć, nie zatarty w pamięci, nie dający ś. zapomnieć, zaostrzający pamięć.
Pamłoda, pęd, wyrastający z korzenia lub z pnia.
Pampa, w lm. Pampas, hiszp., bezdrzewne trawiaste stepy w Ameryce Południowej (fig.).
Pampuch, Pampucha, Pampuszka, pączek z ciasta smażony w tłustości; przen., człowiek małego wzrostu, gruby i pękaty.
Pan-, gr., jako przyrostek przed wyrazem, znaczy to samo co wszech-.
Pan, Bóg, Stwórca; najwyższy władca kraju, monarcha, panujący: Najjaśniejszy P.; właściciel, dziedzic, posiadacz: p. tego zamku, p. tego majątku; głowa, naturalny zwierzchnik, gospodarz, człowiek, mający prawo rozkazywać innym: p. domu w stosunku do rodziny i domowników, poddanych, niewolników i t. d.; człowiek samodzielny, nie potrzebujący ś. nikomu wysługiwać; teraz ja p.!; bogacz, p. całą gębą; arystokrata, możnowładca, oligarcha: p. z p-ów = magnat prawdziwy; każdy p. za swoje trzy grosze, na swoich śmieciach = każdy jest niezależny u siebie, w swoim domu; kazał p., zrobił sam = sam sobie usłużył; żyć z kim za p. brat = poufale, zażyle; jaki p., taki kram = jaki człowiek, takie i jego otoczenie; sobie p. = człowiek niezależny; sposób tytułowania mężczyzn dorosłych (łaskawy p., wielmożny p., szanowny p., czcigodny p., jaśnie wielmożny p., jaśnie p., jaśnie oświecony p. = różne sposoby tytułowania, zależnie od położenia społecznego, wieku, tytułu dziedzicznego człowieka, do którego ś. ktoś zwraca); sposób tytułowania kasztelana a. starosty w dawnej Polsce; p. młody = nowożeniec; mój p. = mój mąż.
Panaceum, gr., mniemany uniwersalny środek lekarski na wszystkie choroby; cudowny środek na wszelkie dolegliwości.
Panama, letni kapelusz, pleciony z łyczka rośliny właściwej okolicom międzymorza Panama (fig.); oszustwo na wielką skalę (od nazwy kanału Panamskiego, którego budowa połączona była z olbrzymiemi nadużyciami pieniężnemi).
Panarchja, gr., panowanie powszechne.
Panasz, fr., kitka z piór na kaszkiecie wojskowym.
Panata, Panatka, wł., polewka chlebowa, wodzianka, kapłon, waserzupka.
Pancernik, ciężki, okręt wojenny, o-
