Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/249

 Posiadanie, własność, władanie czymś, używanie czego; wejść w p. czegoś = objąć na własność.

 Posiadłość, to, co kto posiada, rzecz posiadana, własność; majątek nieruchomy, majątek ziemski, dom w mieście, posesja; kolonja zamorska.

 Posiarkować, posypać siarką.

 Posiąść, nied. Posiadać; zasiąść, usiąść jeden po drugim; siadłszy, zająć miejsca; osiedlić ś., zamieszkać; osiągnąć co, otrzymać co, dostać, zabrać, owładnąć czym, zdobyć, stać ś. panem, właścicielem czego: p. władzę, chwałę; p. kobietę = skłonić, zniewolić ją do oddania ś.; żart. p. wszystkie rozumy, wszystkie umiejętności = być przemądrzałym, pysznić ś. swym rozumem; p. ś., opamiętać ś., przyjść do rownowagi.

 Posiec, Posiekać, siekając podrobić; pociąć, porąbać (szablą); ściąć, zsiec (kosą); p. ś., być posiekanym; twarz mi ś. p-ała = popękała od mrozu, od upału, od wiatru.

 Posiedzenie, obrada, narada; p. sejmu a. sądu, zarządu jakiejś instytucji; p. ogólne = zebranie plenarne, walne wszystkich członków jakiegoś zrzeszenia; zagaić, zakończyć, zamknąć p.; zgromadzenie pewnej ilości osób, towarzystwo, kompanja; jednorazowe siedzenie bez przerwy: zjeść tuzin zrazów na p-iu, tej roboty starczy na trzy p-ia.

 Posiedzieć, przesiedzieć jakiś czas, przetrwać siedząc; pobyć, zostać, zabawić, przebyć: nigdzie nie p-iał = długo nie zabawił; p-i w więzieniu = pozostanie w zamknięciu; p-dzę ja na tej posadzie! = nieprędko doczekam ś. awansu.

 Posiekać — p. Posiec.

 Posiekany, porąbany na drobne kawałki; popękany od pracy, od mrozu, od wiatru.

 Posielenie, osady na Syberji, do których wysyłają przestępców kryminalnych i politycznych.

 Posieleniec, zesłaniec, przestępca, skazany na osiedlenie w głębi Rosji a. na Syberji.

 Posiepać — p. Posiec, potargać.

 Posierdzić się, pogniewać się czas jakiś.

 Posiew, to, co posiano, posianie, siejba; ziarno zasiane, zasiew; p. mieszany — p. Mieszanka; przen., p. myśli, idei, uczuć = praca krzewienia, rozszerzania ich.

 Posiewacz, ten, który posiewa,; zasiewa, siewca.

 Posiewać — p. dok. Posiać.

 Posiewny, dobry do posiania, dający ś. posiać.

 Posilać, dok. Posilić; dodawać sił, pokrzepiać, odżywiać, wzmacniać, zaspokajać głód, karmić; zasilać, podniecać, podburzać; p. ś.. pokrzepiać ś., wzmacniać ś. jedzeniem, zaspokajać głód, zasilać ś.; o wojsku: zbierać posiłki.

 Posilający, posilny, pożywny, wzmacniający.

 Posilenie, posilanie ś.; pokarm, pożywienie, posiłek, zasilanie.

 Posilny, dodający sił, posilający, pożywny, odżywczy, sytny.

 Posiłeczny — p. Posiłkowy.

 Posiłek, to, co posila, pożywienie, pokarm, jedzenie, napój, spożyte dla wzmocnienia sił; w Im p-i a. p-i wojenne = żołnierze posiłkowi, oddziały posiłkowe, wojsko, stojące w odwodzie, rezerwy.

 Posiłkować, posiłkami wspierać kogo, dawać mu posiłki; wspierać, przybywać na posiłek, na pomoc, w sukurs; p. ś., pomagać sobie czym, posługiwać ś., korzystać z czego.

 Posiłkowy, odnoszący ś. do posiłku; w gram., słowa a. czasowniki p-e, być i mieć, służące do formowania czasów złożonych innych czasowników.