Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/256

rodny, okazały; przesadny, efektowny, wymuszony, udany, pozorny, egzaltowany, napuszony.

 Postąpić — p. nied. Postępować.

 Postąpienie, zrobienie kroków, postępek; sposób, rezultat postępowania; uczynienie postępu; otrzymanie wyższego stopnia, rangi; obejście ś. z kim, zachowanie ś., znalezienie ś.

 Postdatować, opatrzyć datą późniejszą: p. akt, dokument, list.

 Postdyluwjalny, łć., popotopowy.

 Postemplować, ostemplować, przyłożyć stempel a. stemple; oznaczyć, opatrzyć stemplem, marką stemplową.

 Poste-restante, fr., napis na liście a. posyłce, oznaczający, że posyłka ma pozostać w urzędzie pocztowym do zażądania, do odbioru przez adresata.

 Posterunek, nm., placówka, straż wojskowa, wideta; policjant, żandarm, stojący w pewnym miejscu na straży; miejsce, gdzie ktoś czuwa, gotów w razie potrzeby na wezwanie, stacja: p. pogotowia ratunkowego; p. telegraficzny; p. dorożkarski; p. posłańców; przen., miejsce, stanowisko odpowiedzialne, na którym ktoś działa z pożytkiem dla narodu, pozycja.

 Posterunkowy, dotyczący posterunku, będący na posterunku.

 Postękiwać, stękać raz wraz, stękać z przerwami, pojękiwać.

 Postęp, stopniowe posuwanie ś. naprzód, pochód naprzód, przebieg, rozwój, dążność ku lepszemu, doskonalenie, ulepszenie: p. nauk, cywilizacji; p. ludzkości; duch p-u; wejść na drogę p-u = zacząć rozwijać ś.; p-y w naukach, w umiejętnościach = rezultaty coraz lepsze; w matem., p. arytmetyczny = szereg liczb, w których kolejne różnice między liczbami są sobie równe; p. gieometryczny = szereg liczb, w którym kolejne ilorazy są sobie równe.

 Postępek, to, co zrobiono, uczyniono; czyn, uczynek; przyjęty sposób działania, postępowania; porządek, zwyczaj, prawidło,, ustawa, procedura.

 Postępne (-ego), podwyżka w płacy.

 Postępować, dok. Postąpić; zrobić krok a. kroki; stąpać, chodzić, iść, pójść, posuwać ś. naprzód krokiem, stawiać kroki, dać krok naprzód, kroczyć; przen., robić postępy, korzystać, rozwijać ś., doskonalić ś., ulepszać ś., otrzymywać wyższy stopień, rangę, awansować: wzmagać ś.; dodawać coś do ofiarowanej poprzednio ceny, dawać wyższą pensję, podwyżkę dawać; sprawiać ś., poczynać sobie, popisywać ś., obchodzić ś. z kim, sprawować ś., prowadzić ś., znajdować ś.; czynić, działać: p. dobrze, źle, uczciwie, niegodziwie; wynosić się skąd, opuszczać co; p. prawem = prowadzić sprawę w sądzie, procesować się.

 Postępowanie, kroczenie naprzód; sposób prowadzenia ś., zachowanie ś., obejście ś.. sprawowanie ś., obchodzenie ś.; p. sądowe a. prawne = prawowanie ś., dochodzenie prawem na drodze sądowej.

 Postępowiec, Postępowicz, zwolennik postępu, progresista, liberał, wolnomyśliciel, członek partji postępowej, liberalnej.

 Postępowość, ruch, rozwój, progresyjność.

 Postępowy, będący w ruchu, odnoszący ś. do postępu; zwolennik postępu, rozwoju społecznego, liberalny, progresyjny; postępujący stopniowo, wzrastający powoli: rozwój p. = ewolucja; paraliż p. = zanikanie sił fizycznych i umysłowych.