Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/271

Ta strona została przepisana.

Potrzebnicka (-ej), forma ż. od Potrzebnicki.

Potrzebnicki (-ego), człowiek, zostający w ciągłej potrzebie, mający dużo potrzeb; pozostający w biedzie, w ciężkich tarapatach.

Potrzebnie, przysł., z potrzeby, słusznie, koniecznie, należycie, sprawiedliwie.

Potrzebny, którego potrzebują, niezbędny, konieczny, nieodzowny, ważny, bez którego obejść ś. nie można; właściwy, celowy, odpowiedni, pożyteczny, przydatny, korzystny; zbierany, zbierający ś. w razie potrzeby, przygodny; ubogi, biedny; p-e miejsce = wychodek, ustęp.

Potrzebować, mieć potrzebę, być w potrzebie, nie móc ś. obejść bez czego, pragnąć czego usilnie, wymagać czego; p. czego po kim, od kogo, u kogo = spodziewać ś., oczekiwać po kim, wymagać, żądać od kogo, liczyć na kogo; p. kogo = żądać, wołać, wzywać; p. kogo w czym = żądać od kogo pomocy, przysługi; nie p-uję kogo, czego = nie jest mi potrzebny, mogę ś. bez niego obejść, nic mi po nim.

Potrzećp. nied. Pocierać.

Potrzepać, wytrzepać wiele rzeczy; pobić, potarmosić, poturbować kogo; poklepać (p. po głowie, po ramieniu); czyścić len za pomocą trzepania; wytrzepać, wyrecytować prędko: p. wiersze, pacierz, lekcję.

Potrzeszcz, ptak śpiewający z rodziny łuszczaków, rodzaju poświerek (fig.).

Po trzeźwemu, przysł., w stanie trzeźwym, nie będąc pijanym.

Potrzeźwić, otrzeźwić, przywrócić do przytomności.

Potrzeźwieć, otrzeźwieć, przyjść do przytomności, ocknąć ś.

Potrzos, ptak śpiewający z rodziny łuszczaków, rodzaju poświerek (fig.).

Potrzykroć, przysł., trzy razy: trzykrotnie.

Potrzymać, czas jakiś trzymać w ręce, przetrzymać; jakiś czas potrwać, utrzymać mróz p-a = będzie trwać.

Potucha, otucha, ufność, nadzieja.

Potuczyć, wielu a. wiele utuczyć.

Potulja, roślina z rodziny marzanowatych, tyrlicz.

Potulnieć, stać ś. potulniejszym, skromniejszym.

Potulny, cichy, łagodny, skromny, cierpliwy, pokorny.

Potułać się, jakiś czas spędzić na tułaczce.

Potupywać, tupać raz po raz, przytupypać.

Poturbować, potrwożyć, pomieszać, nabawić kogo niepokoju; pokłopotać, pomartwić kogo; potłuc, potarmosić kogo; p. ś., pokłopotać ś., pomartwić ś.; potłuc ś., pobić ś., potarmosić ś. wzajemnie.

Poturbowany, zmęczony, zmordowany; pobity; poszwankowany.

Poturczeć, stać ś. Turkiem; zbisurmanić ś.

Poturczeniec, Poturszczak, Poturmak, człowiek sturczony, renegat.

Poturczony, ten, który przyjął islamizm, stał ś. Turkiem.

Poturczyć, Poturmaczyć, uczynić Turkiem a. Turkami, zmusić, skłonić do przyjęcia islamizmu; p. ś., przyjąć islamizm, stać ś. Turkiem.

Poturmactwo, Poturczeństwo, turczenie ś., przechodzenie na islamizm.