Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/275

chu: ponieść, zanieść, porwać wianiem dokąd; pomknąć, posunąć ś., ulecieć z podmuchem; zamachać, poruszyć.

 Powiadacz, ten, który coś opowiada, opowiadacz, narrator, mówca; człowiek, podmawiający do czegoś złego; podmawiacz, kusiciel, podżegacz.

 Powiadać, dok. Powiedzieć; mówić, odzywać ś., przemawiać, wyrażać swą myśl słowami, wyrażać ś., dawać ś. zrozumieć; wypowiadać, wygłaszać, uczyć, pouczać; donosić, uwiadamiać, zwiastować, komunikować; opowiadać, malować słowami; wyjawiać, wyznawać., przyznawać ś., zwierzać ś.; podpowiadać, podszeptywać, dyktować; sądzić, myśleć: co ludzie o tyra powiedzą?; zarzucać, zarzuty czynić: nic nie mógł na to p.; zapowiadać, ostrzegać, przestrzegać z góry; rozkazywać, rozporządzać, polecać; p. na kogo = zwalać winę na kogo, oskarżać kogo o co, by samemu ś. uniewinnić; powiedział, co wiedział = wyrwał ś., jak Filip z konopi, powiedział ni to, ni owo, nic dobrzego; co mi powiesz, a. co powiesz dobrego? = jaką masz sprawę, z czym przychodzisz?; że tak powiem = że ś. tak wyrażę; powiedzieć sobie = postanowić, obiecać sobie; powiadają, jak powiadają = mówią, głoszą, utrzymują, twierdzą; jeśli mam prawdę powiedzieć = jeśli mam być szczerym; powiedzmy prawdę = mówiąc szczerze; raczej powiedzmy = wyrażając ś. dokładniej, ściślej; p. przed kim = skarżyć, donosić; nie powiem = nie umiem powiedzieć, nie wiem; nie powiem, żeby = nie utrzymuję, że; powiedziałem ci w liście = doniosłem; p. ś. kim = nazywać ś., mienić ś. kim, podawać ś. za kogo. Powiadamiać kogo, dok. Powiadomić; uwiadamiać, donosić, dawać wiadomość, dawać znać, zawiadamiać, informować, objaśniać; p. ś., zasięgać wiadomości, dowiadywać ś., informować ś.; powiadamiać ś. nawzajem.

 Powiastka, krótka powieść, nowela, opowiadanie dla dzieci; krótki utwór wierszowany, przedstawiający sprawy potoczne i ludzi zwykłych; baśń ludowa, podanie.

 Powiat, część pewna gubernji, dawniej województwa, obwód, okrąg, dystrykt; starostwo (w Galicji); ludność powiatu; biuro naczelnika powiatu.

 Powiatowość, Powiatowszczyzna, sposób mówienia właściwy prowincji, prowincjonalizm, zaściankowość.

 Powiatowy, do powiatu należący, odnoszący ś. do powiatu, obwodowy; miasto p-e = miasto, w którym jest kancelarja naczelnika powiatu; sejmik p. = na który zjeżdża ś. szlachta z całego powiatu; szkoła p-a = czteroklasowa, progimnazjum.

 Powiatówka, szkoła powiatowa, progimnazjum.

 Powiąsło, Powiązło, powróz ze ze słomy a. siana, powrósło, przewiąsło.

 Powiązać, wiele rzeczy powiązać razem, związać coś w wielu miejscach, pospajać, pokrępować; pouwiązywać, poprzywiązywać; spleść, powikłać, poplątać; przen., połączyć, pospajać, skojarzyć; zrobić czego dużo za pomocą wiązania; p. ś., połączyć ś., związać ś. razem, pokojarzyć ś.

 Powichrzyć, zburzyć, zwichrzyć, poplątać, pogmatwać, potargać; być wichrzycielem, pobuntować, powarcholić; p. ś., pokręcić ś., pogmatwać ś., potargać ś.

 Powicie, czynność spowijania; to, co służy do powijania dziecka, pieluchy, powijaki; wydanie na