wyrozumiewać dokładnie, oceniać i należycie, przekonywać ś. dowodnie o wartości kogo a. czego; kosztować czego, rozpoznawać, rozeznawać, rozróżniać, przypominać sobie kogo co; zapoznawać, poznajamiać kogo z kim; zapoznawać ś., poznajamiać ś. z kim; p. żonę, męża = mieć stosunek małżeński; p. głupiego po śmiechu jego, p. pana po cholewach i t. d. = można poznać; poznasz ty mnie! = grożąc: zobaczysz, co ci zrobią!; p. ś., zaznajamiać ś., zawierać znajomość z kim; poznawać ś., zaznajamiać ś. nawzajem; p. ś. na kim, na czym, oceniać należycie wartość czyją, nie dawać ś. ułudzić pozorom, osądzać sprawiedliwie, odkrywać właściwą istotą czego.
Poznawanie, rzecz., od Poznawać; rozeznywanie.
Poznawca, ten, co poznaje, rozpoznaje, ocenia sprawiedliwie i ze znajomością rzeczy, badacz.
Poznawczy, przym. od Poznawca.
Pozornie, przysł. od Pozorny.
Pozorny, odznaczający ś. piękną powierzchownością, okazały, wspaniały, świetny, pokaźny; zdający ś. być tym, czym jednak nie jest, ułudny, udany, złudny, powierzchowny, nieistotny: śmierć p-na = letarg.
Pozorować co czym = osłaniać co, usprawiedliwiać pozorami, przytaczać dowody jakoby niewinności, nadawać pozór, udawać.
Pozostać — p. nied. Pozostawać.
Pozostałość, to, co zostało, reszta, szczątek, zabytek; sukcesja, puścizna, dziedzictwo, spadek.
Pozostały, ten, który został a. pozostaje; zostawiony w spadku, w sukcesji; ten, o którym ś. nie chce wiedzieć, którego ś. nie liczy, inny.
Pozostawać, dok. Pozostać; przebywać gdzie, nie ruszać ś. z jakiego miejsca, nie wychodzić z jakiego stanu, położenia, zostawać nadal; zostawać w tyle, dawać ś. wyprzedzić innym, nie dościgać kogo, czego; zostawać po kim, po czym, jako reszta, spuścizna itp.; cóż mi p-aje do uczynienia? = co mam uczynić?
Pozostawiać, dok. Pozostawić; nie wziąć czego z sobą, zostawiać za sobą, po sobie; przekazywać swoim następcom; spuszczać ś. na kogo, polecać, powierzać komu co, polegać na kim, że coś uczyni, liczyć na kogo.
Pozować, fr., przybierać pewną postawę lub minę; służyć za model; udawać coś.
Pozór, wygląd, postać zewnętrzna, powierzchowność, kształt widomy; pretekst, pokrywka, powód, maska, złuda; domniemanie, prawdopodobieństwo; dawać na co p. = dawać baczność, pilnować; na p. = pozornie, powierzchownie, dla oka ludzkiego, obłudnie; pod p-em = pod płaszczykiem, pod osłoną czego; jest p. na co = można ś. domyślać czego; to, co ś. widzi zdala, perspektywa, widok.
Pozuchwalać — p. Rozzuchwalać.
Pozwać — p. nied. Pozywać.
Pozwalać, zwalić wiele przedmiotów na kupę.
Pozwalać, dok. Pozwolić; dopuszczać do czego, zgadzać ś. na co, przyzwalać, dozwalać, nie sprzeciwiać ś. czemu, przystawać na co, przychylać ś. do czyjegoś życzenia, prośby, nie przeszkadzać; p. sobie = nie żałować sobie, użyć sobie wedle chęci, za dużo dokazywać, folgować sobie, nie krępować ś. w czym; udzielać, użyczać, nie skąpić, dawać w dostatecznej mierze; łaskawie uczynić coś dla kogoś, udawać ś. dokąd dla okazania komu grzeczności, łaski; próbować, kosztować czego; nie p-am = uroczysta for-
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/288
Ta strona została przepisana.
