Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/319

Ta strona została przepisana.

nością kapitału produkcyjnego; rodzaj kooperatywy.

Prof. skr.p. Profesor.

Profan, łć., w starożytnym Rzymie osoba niewtajemniczona w sprawy święte; człowiek, nie obeznany zawodowo z jaką sztuką a. nauką, niefachowy, niebiegły, nie obeznany z czym gruntownie.

Profanacja, łć., zbezczeszczenie, znieważenie rzeczy świętych a. zasługujących na poszanowanie.

Profanator, łć., człowiek, który dopuścił ś. profanacji, zelżyciel.

Profanka, łć., forma ż. od Profan.

Profanować, łć., znieważać świętość, odzierać z uroku świętości, ubliżać, pospolitować rzeczy zasługujące na cześć, poniewierać.

Profes, Profeska, łć., zakonnik, zakonnica, którzy złożyli uroczyste śluby zakonne.

Profesat, łć., klasztor, do którego przyjmują profesów.

Profesja, łć., publiczne wyznanie wiary, przekonań, zasad postępowania; uroczyste śluby zakonne; stan, zawód, rzemiosło, powołanie; przen., zamiłowanie do czego, traktowanie czego w sposób zawodowy.

Profesjant, łć., zawodowiec.

Profesjonalny, łć., przym. od Profesja; zawodowy; p-a szkoła = szkoła, w której uczniowie nabywają biegłości w jakiej profesji (np. szkoła handlowa, szkoła rzemiosł).

Profesjonista, łć., rękodzielnik, rzemieślnik; fachowiec.

Profesor, łć., nauczyciel w wyższym zakładzie naukowym; wogóle nauczyciel w szkole.

Profesorka, łć., nauczycielka, mistrzyni; obowiązek nauczyciela, nauczanie.

Profesorski, łć., przym. od Profesor; nauczycielski, bakalarski; właściwy profesorowi, poważny, namaszczony, mentorski.

Profesorzyna, łć., lichy profesor.

Profesura, łć., zajęcie profesora; stanowisko profesora; posada profesora.

Profetja, łć., proroctwo.

Profil, fr., kontur twarzy widzianej z boku; rysunek przecięcia poprzecznego (budynku, machiny lub gruntu); przekrój.

Profilaksja, Profilaktyka, gr., nauka stosowania środków zapobiegających chorobie.

Profilaktyczny, gr., zapobiegający chorobie, prezerwatywny.

Profilaktyt, gr., człowiek, mający usposobienie do jakiej choroby i poddający ś. leczeniu, aby jej zapobiec.

Profilować, fr., wykreślać na gruncie plan dzieła mającego być wykonanym, np. jakiegoś budynku; p. ś., ukazywać się w profilu, zarysowywać ś. jako sylwetka.

Profit, fr., korzyść, zysk.

Profitka, nm., krążek płaski a. lekko wklęsły, z otworem w środku, wkładany na świecę w lichtarzu, aby zatrzymywać kapiącą ze świecy stearynę, wosk i t. p. (fig.).

Profitować, fr., zyskiwać, korzystać.

Pro forma, łć., dla prostej grzeczności, dla formy, dla pozoru, dla przyzwoitości.

Proforma, łć., w dawnej Polsce początkowa szkoła męska; najniższa klasa w dawnych szkołach pijarskich.

Profos, nm., w dawnej kawalerji polskiej oficer, czuwający nad aresztantami wojskowemi; czyściciel miejski.

Profuzja, łć., nadmierna obfitość; rozrzutność.