Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/326

Ta strona została przepisana.

Prosić się, wydawać na świat potomstwo (o świni).

Prosięp. Prosiak: przen., brudas, flejtuch; przen., p. nieskrobane = prostak, cham, grubijanin; nie miała baba kłopotu, kupiła sobie p. = mówi ś. o człowieku, który sam jest sprawcą swoich kłopotów; p. ziemne — p. Mrównik.

Prosięcina, mięso z prosięcia, potrawa z prosięcia.

Prosionek, gatunek skorupiaka lądowego.

Proskrybent, łć., wygnaniec, wywołaniec.

Proskrybować, łć., wydalać, wywoływać z kraju.

Proskrypcja, łć., w starożytnym Rzymie kara, wymierzana bez sądu przez ludzi, którzy zagarnęli władzę, zwykle jako zemsta na przeciwnikach politycznych, polegająca na wypisaniu nazwiska winnego na tablicy, wywieszanej w publicznym miejscu, i wyjęciu osoby tam zapisanej z pod opieki prawa, poczem każdy mógł ją zabić bezkarnie, a majątek jej ulegał konfiskacie i sprzedaży publicznej na rzecz skarbu; wydalenie z kraju, wygnanie.

Proskrypcyjny, łć., przym. od Proskrypcja; p-a lista = spis osób, ukaranych proskrypcją, a. mających być ukaranemi proskrypcją.

Proskura, ukr., chleb święcony, używany, jako hostja, w obrządku wschodnim.

Proskurnica, ukr., kobieta, wypiekająca proskurę.

Proso, roślina jadalna z rodziny traw (fig.).

Prosoplegja, gr., paraliż nerwów twarzy.

Prosowaty, zbliżony z kształtu do prosa.

Prosownica, roślina z rodziny traw.

Prosówka, wysypka na ciele przy gorączce.

Prospekt, łć., ogłoszenie, zapowiedź jakiego wydawnictwa (dzieła, pisma), zawierająca jego charakterystykę; widok perspektywiczny.

Prosperować, fr., rozwijać się pomyślnie, powodzić ś.; szczęścić ś.; używać szczęścia.

Prostacki, Prostaczy, niewytworny, prosty, zwykły; właściwy prostakowi, ordynarny, rubaszny, nieokrzesany, grubijański, chamski; po p-u, przysł. jak prostak, ordynarnie, po chamsku.

Prostactwo, proste, niewytworne obyczaje; grubijaństwo, nieokrzesane obyczaje, chamstwo; zbior., prostacy.

Prostaczeć, stawać ś. prostym, nieokrzesanym, ordynarnieć.

Prostaczek, zdr. od Prostak; człowiek skromny, naiwny, nieobyty ze zwyczajami towarzyskiemi.

Prostaczka, forma ż. od Prostak.

Prostaczkowaty, podobny do prostaczka.

Prostaczyp. Prostacki.

Prostaczyć się, stawać ś. prostakiem.

Prostaczysko, zgr. od Prostak.

Prostak, człowiek zacny, ale prostych, niewyszukanych, niewytwornych obyczajów, poczciwina, poczciwiec; człowiek grubych, nieokrzesanych obyczajów, grubijanin, cham, gbur.

Prostakowaty, trochę podobny i do prostaka, gburowaty.

Prostata, łć., gruczoł krokowy u mężczyzn

Prostnicap. Odbytnica.

Prosto, pionowo, prostopadle, nie zginając ś.: p. ś. trzymać, p. stać, p. siedzieć =