przykryty ceratką i flanelą, póki się nie rozgrzeje.
Prytan, gr., człowiek wielkiej rady, zwanej prytanejon, w miastach starożytnej Grecji.
Prytaneion, Prytaneum, gr., w starożytnych miastach greckich budowla, gdzie zbierało ś. zgromadzenie 50-ciu prytanów, t. j. członków wielkiej rady, sprawującej zwierzchnią władzę rządzącą i gdzie zasłużonym mężom dawano do śmierci utrzymanie; szkoła wojskowa we Francji.
Prywacja, łć., przymusowe obywanie ś. bez czego; przykrość, wypływająca z braku czego, umartwienie.
Prywata, łć., sprawa osobista, indywidualna, w przeciwstawieniu do spraw ogółu; szukanie tylko własnej korzyści z uszczerbkiem sprawy publicznej.
Prywatdocent, łć., nieetatowy profesor uniwersytetu.
Prywatnie, łć., nie urzędowo, nie rozgłośnie, po domowemu.
Prywatny, łć., dotyczący kogo osobiście; domowy, niepubliczny, nieurzędowy; p. człowiek = nie będący urzędnikiem, wojskowym ani księdzem; p-a audjencja = posłuchanie udzielone bez świadków; p-a korespondencja = dotycząca stosunków osobistych; p-a lekcja = lekcja udzielana nie w szkole; p-a szkoła = szkoła, założona i prowadzona kosztem i na ryzyko człowieka prywatnego, a nie rządu.
Prywatysta, łć., osoba prywatna; wolny słuchacz w uniwersytecie.
Prywatyzować, nm., zajmować ś. czym nieurzędowo, bez obowiązku, z amatorstwa.
Prywetnica, łć., owad dwuskrzydły długorogi, przechodka.
Pryzma, Pryzmat, gr., graniastosłup; trójkątny graniastosłup ze szkła bezbarwnego przezroczystego, posiadający własność rozkładania białego światła słonecznego na barwy tęczowe (fig.); kupa szabru, ułożona w kształcie graniastosłupa na szosie.
Pryzmatoid, bryła, otoczona trójkątem i trapezami.
Pryzmatyczny, gr., odnoszący ś. do pryzmatu; p-e barwy = barwy widmowe, tęczowe.
Przaśnik, chleb przaśny, t. j. bez drożdży i bez kwasu wypieczony; maca żydowska, zrobiona z mąki, rozrobionej z wodą i wypieczonej w formie cienkiego placka.
Przaśny, nie kwaszony, nie mający w sobie kwasu: chleb p.; p. miód = w plastrach, w patoce, nie sycony, nie fermentowany; nie posiadający odrębnego smaku: woda p-a = t. zw. słodka, rzeczna, deszczowa; potrawa p-a = bez wyraźnego smaku, nie słona.
Prząbaba, kobieta świeżo zamężna.
Przączka — p. Sprzączka.
Prządka, kobieta, zajęta przędzeniem; w lm., p-i; na wsi zebrania kobiet przędących w jesienne i zimowe wieczory we dworze w czeladnej a. w jednej z chat, przyczym śpiewają ś. pieśni, opowiadają baśnie i t. p., wieczory prządek, wieczory prządkowe; p-i, rodzina motyli nocnych, barczatki, przędziarki, jeden z rodzai tej rodziny ma też nazwę prządki (fig.).
Prządkówki, podrząd owadów łuskoskrzydłych czyli motyli.
Prządny, dotyczący przędzenia, przędzący.
Prząść, robić przędzę, wysnuwać nici z przędziwa, przerabiać
