Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/381

Ta strona została przepisana.

Przenocować, dać komu nocleg u siebie, przyjąć kogo na noc; zatrzymać ś. gdzie na nocleg.

Przenosić, dok. Przenieść; niosąc co, zanieść w inne miejsce, umieszczać gdzieindziej, przekładać, przewozić, przeciągać; przesuwać z jednego miejsca na drugie, przeprowadzać, przesiedlać, tranzlokować; przekładać przez co, na drugą stronę czego; niosąc co, przeskakiwać przez co; przen., p. kogo, przechodzić, przewyższać, prześcigać kogo; celować nad kim, przodować, wyprzedzać, zaćmiewać czym; przewyższać pod względem wielkości, ilości; przekraczać; za daleko nieść, dalej przelatywać, niż należy, poza pewien kres: strzelba, armata p-i, wyżej kogo stawiać, przekładać nad kim, stawiać go wyżej, woleć; przenieść co na sobie = przezwyciężyć siebie, zdobyć ś. na coś niemiłego; zużyć co przez noszenie, zniszczyć; strawić czas jakiś na noszenie: p. urzędnika = dawać mu inną posadę, tranzlokować; p. rachunek z jednej książki do drugiej, p. sumę z jednej kolumny na drugą = przepisywać; p. rysunek, obraz = kopjować, przerysowywać, przemalowywać, p. co na inny czas, na nowy termin = odkładać; p. co na kogo, przekazywać, cedować; p. ś., być przenoszonym na inne miejsce; zmieniać miejsce pobytu, przemieszczać ś., przeprowadzać ś., tranzlokować ś.; wynosić ś. nad kogo.

Przenosiny (-in), przeniesienie z jednego miejsca na drugie, przenoszenie; zmiana miejsca pobytu, przeprowadzka, wędrówka; uroczystość weselna odprowadzania państwa młodych do ich nowego mieszkania; zabawa, towarzysząca tej uroczystości.

Przenoszenie, niesienie z miejsca na miejsce, przeniesienie przez co: p. części wyrazów do następnego wiersza, p. sumy z jednej kolumny na drugą; przekładanie, dawanie pierwszeństwa: p. czego nad co; p. ś., zmiana miejsca, przenosiny, przeprowadzka.

Przenośnia, wyrażenie przenośne — p. Metafora; powiedzieć co bez p-i = wprost, bez ogródki.

Przenośnik, przyrząd, służący do przenoszenia: p. w telegrafach = przyrząd do przenoszenia prądu elektrycznego na znaczne odległości; p. a. przenośnia, przyrząd do przenoszenia towarów po rurach, korytach i t. p.; przyrząd do mierzenia kątów, kątomiar; kreska, oznaczająca przeniesienie części wyrazu do wiersza następnego.

Przenośny, dający ś. przenosić; figuryczny, metaforyczny; zaraźliwy: choroba p-a.

Przenudny, niezmiernie nudny.

Przeobfity, niezmiernie obfity.

Przeoblecp. nied. Przeoblekać.

Przeoblekać (się), dok. Przeoblec (ś.); przebierać (ś.) w inne odzienie a. bieliznę, przeodziewać (ś.); zmieniać postać czyją (swoją), przeinaczać (ś.).

Przeobłóczyćp. Przeoblekać.

Przeobrazićp. Przeobrażać.

Przeobrażać (się), dok. Przeobrazić (się); przemieniał — (ś.), przekształcać (ś.), przeistaczać — (ś.), przedzierzgnę (ś.), przerabiać (ś).

Przeobrażalny, dający ś. przeobrażać.

Przeobrażanie, przekształcenie, przemienianie; p. ś., przybieranie innych kształków: w fiz.. p. energji = przemiana energji cieplnej na mechaniczną lub naodwrót; przemiana, metamorfoza; przemiana owadów, płazów i t. p. aż do ostatecznego u kształcenia ś.

Przeobuwać (się), dok. Przeobuć (się); zmieniać obuwie; na nowo (ś.) obuwać.