Przewodzenie, przewodnictwo.
Przewodzić, dok. Przewieść; przeprowadzać przez co, przeprawiać, wiodąc; przen., tłómaczyć, przekładać; stawiać na równi; dokazywać swego, przeprowadzać, ziszczać swoje plany mimo wszelkich przeszkód; p. co na sobie = przemagać ś., przezwyciężać ś.; przepędzać czas, przeżywać; p. komu a. nad kim = wskazywać, dowodzić, przewodniczyć, być naczelnikiem, dowódcą; p. nad kim, imponować komu, obchodzić ś. z kim dumnie, w sposób rozkazujący, rej nad nim wodzić, pomiatać nim, burmistrzować nad nim.
Przewojować, czas jakiś spędzić na wojaczce.
Przewora, Przywora, Przeworzyna, przegroda w stajni między końmi a. bydłem, żeby ś. nie gryzły; klatka, przedział w stajni a. oborze dla jednego konia a. jednej sztuki bydła.
Przewozić, dok. Przewieźć; wioząc przeprawiać, przeprowadzać, przenosić z miejsca na miejsce, transportować; zajmować ś. przewoźnictwem, być przewoźnikiem; przejedżdżać ś. z kim dla zrobienia mu przyjemności, by użył świeżego powietrza i t. p.; p. ś., przeprawiać ś., jadąc przez co, przejeżdżać; przejeżdżać ś. nieco dla przyjemności, dla świeżego powietrza i t. p.
Przewoziny (-in), przewożenie ś., przeprawa.
Przewozisko, stary prom.
Przewozowe (-ego), opłata za przewóz, transport.
Przewozowy, służący do przewozu: statek, okręt p. = trudniący ś. przewozem: kantor p., przedsiębiorstwo p-e; polegający na przewozie: handel p. a. transportowy = polegający na tym, że towar przechodzi przez kraj, a potym idzie dalej.
Przewoźne (-ego) — p. Przewozowe.
Przewoźnictwo, zajęcie przewoźnika, przedsiębiorstwo przewozowe.
Przewoźniczka, żona przewoźnika.
Przewoźniczy, Przewoźnicki, odnoszący ś. do przewoźnika, do przewozu.
Przewoźnik, człowiek, trudniący ś. przewozem.
Przewoźny, który łatwo może być przewożony, obcy, zagraniczny; nie swojski, przywoźny, pokryjomu przywieziony, przemy! cany.
Przewód, przeprowadzenie, przewodnictwo, kierownictwo, naczelnictwo, dowództwo; dawna powinność przewożenia ruchomości monarchy w Polsce piastowskiej; postawienie na swoim: p. prawa = wygrana w sądzie; orszak, pochód; rura, kanał, ściek; kierunek; kanał w ciele ludzkim, zwierzęcym lub roślinnym, służący do jakiej funkcji organicznej: p. pokarmowy, mleczny, moczowy i t. p.; rodzaj sieci do łowienia ryb; p-y = niedziela Przewodnia.
Przewódca, Przewódzca — p. Przewodnik; dowódca.
Przewódczyni, przewodniczka.
Przewództwo, zadanie przewódcy, przewaga, kierownictwo, naczelnictwo, dowództwo.
Przewóz, przewożenie, przewożenie ś.; transport; trudzić ś. p-em = być przewoźnikiem; miejsce, gdzie można ś. przewozić, przystań; łódź, czółno, prom; opłata za przewiezienie, np. przez rzekę; w dawnej Polsce piastowskiej obowiązek przewożenia podwodami i ruchomości monarchy; masz wóz i p. = masz ś. decydować na jedno a. na drugie, masz dwie alternatywy do wyboru.
Przewózka — p. Przewóz.
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/411
Ta strona została przepisana.