przystał mi do serca = podobał mi ś.; p. do kogo = czepiać ś. go, narzucać mu ś. natrętnie; p. do kogo = przechodzić na czyją stronę, stawać ś. jego stronnikiem, przechodzić do kogo na służbę; p. do wojska, do piechoty, do ułanów = zaciągać ś., wstępować; p. na co, godzić ś. na co, przyzwalać, zezwalać, przyjmować jakąś propozycję, jakieś warunki, akceptować co.
Przystawać, dok. Przystanąć; stawać na chwilę, zatrzymywać ś.
Przystawalny, szczelnie przystający do czegoś drugiego; figury gieometryczne p-e = równe.
Przystawiać, dok. Przystawić; stawiać przy czym, blizko czego, stawiając, przypierać co do czego; stawiać czego więcej, dodawać, dokładać przez stawianie, dostawiać, w grze: dokładać ś. do cudzej stawki; przen., dostarczać, dostawiać; transportować, przywozić; przybudowywać; p. komu stołka = źle mu ś. przysługiwać, dokuczać mu, szkodzić, narażać go na przykrość, na stratę i t. p.; p. ś. do kogo = podsuwać ś., przyczepiać ś., przysiadać ś., zalecać ś.
Przystawić — p. nied. Przystawiać.
Przystawka, misa średniej wielkości, półmisek, na którym ś. podaje dodatek do potrawy, np. jarzyna, kompot i t. p.; przen., potrawa pośrednia między sztuką mięsa a pieczystym, np. potrawka, pierogi; przybudówka, budynek mniejszy, przystawiony do większego, buduarek, wystawka; dekoracja teatralna, wyobrażająca jakiś przedmiot, stojący pośrodku sceny, np. ławeczkę, drzewo, krzaczek, skałę, część budynku i t. p.; rola drugorzędna w sztuce teatralnej, rola statysty, komparsa.
Przystawny, dający ś. przystawić, przystawiony.
Przystawstwo, urząd przystawa; zbior., przystawowie, przydani dozorcy, stróże; wsie, oddane wojsku do rozkwaterowania ś.
Przystąpić — p. nied. Przystępować.
Przystebnować, stebnując przyszyć.
Przysterować, sterując, żeglując. przybyć do jakiego miejsca.
Przystęp, przystąpienie, zbliżenie ś., dostęp; możność zbliżenia ś., przystąpienia, dopuszczenie do kogo a. dokąd: miejsce, którędy można dostać ś, dokąd, łatwość przystąpienia, wstęp; napad, atak, paroksyzm: p. gniewu obłędu, rozpaczy, żalu i t. p.
Przystępnie, przysł., jasno, zrozumiale, łatwo.
Przystępność, łatwość przystępu do czego a. do kogo; łaskawość. dobrotliwość, dobroć, łagodność; zrozumiałość, jasność, łatwość: p. wykładu.
Przystępny, do którego łatwo przystąpić, dostępny: łatwy do zrozumienia, zrozumiały, jasny, nietrudny, niewygórowany, niewysoki, umiarkowany: cena przystępna.
Przystępować, dok. Przystąpić: przybliżać ś., idąc, stąpając, podchodzić. przysuwać ś. idąc; poddawać ś czemu: p. do komunji św. = przyjmować, do spowiedzi = wykonywać ją, do egzaminu = zdawać go zabierać ś. do czego, rozpoczynać jakąś czynność: p. do obiadu, do roboty; stawać ś. uczestnikiem czego, brać w czym udział: p. do współki, do spisku, do stowarzyszenia, do związku; przyplątywać ś., przyczepiać ś.: przystąpiła do niego choroba, szaleństwo; p. do czego, godzić ś. przystawać na co, akceptować co, przyłączać ś. do czego; następować na co, przyciskać co nogą, przydeptywać.
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/456
Ta strona została przepisana.