Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/482

 Pyrgać, dok. Pyrgnąć; biec, uciekać, pędzie, śpieszyć.

 Pyrka, kartofel.

 Pyrkały, pękaty, przysadzisty.

 Pyro — p. Piro-.

 Pyrologja, gr., nauka o ogniu.

 Pyromanja, gr., manja podpalania.

 Pyrometr, gr., przyrząd do mierzenia wysokich temperatur.

 Pyrrhusowe zwycięstwo, zwycięstwo, odniesione z zupełnym wyczerpaniem sił, po którym już tylko należy klęsk oczekiwać (król Epir u Pyrrhus pobił Rzymian pod Herakleją, ale poniósszy ogromne straty, miał powiedzieć: jeszcze jedno takie zwycięstwo, a pozostanę bez wojska).

 Pyrronizm, łć., nadmierny sceptycyzm, powątpiewanie o wszystkim (nazwa od filozofa greckiego Pyrrona, 318—282 przed Chr.).

 Pyrsz, skradanie się myśliwca ku zwierzowi, podchodzenie.

 Pyrzówka, roślina z rodziny traw, gatunek miętlicy.

 Pysio, zdr. od Pysk; buzia, twarzyczka.

 Pysk, morda, ryj, gęba, paszcza; twarz, usta u człowieka: daj p-a! = ucałujmy ś.; otworzyć na co; wielki p. = rozdziawić usta z podziwieniem; dać komu w p., strzelić kogo w p. = uderzyć go w twarz; dostać w p. = być uderzonym w policzek; stul p.! = zamiklnij!; mocny w p., ma wielki p. = jest pyskaty, zuchwały w gadaniu; wywrzeć na kogo p., wyjechać na kogo z p-iem = zacząć wymyślać; zbić, sprać komu p-i = wyłomotać po policzkach; zmarzły mi p-i = policzki; jakby mi kto dał w p. = zawstydziłem ś., zażenowałem ś. w gwałtowny sposób; ciemno, choć daj w p. = zupełnie ciemno.

 Pyskacz, człowiek kłótliwy, wygadany.

 Pyskać, ryć pyskiem; gmerać, grzebać, przewracać w czym.

 Pyskaty, krnąbrny, hardy, zuchwały; wyszczekany, gadatliwy.

 Pyskować, dużo i zuchwale mówić; odpowiadać hardo.

 Pyszałek, dumny, nadęty, zarozumialec.

 Pyszałkostwo, pycha, zarozumiałość.

 Pyszałkowaty, podobny do pyszałka, czupurny, zarozumiały.

 Pyszczek, zdr. od pysk, buzia, twarzyczka.

 Pyszka, jęczmień otłuczony, używany zamiast krup do potrawy.

 Pyszlin, roślina z rodziny owełkowatych, banksja.

 Pysznić się, być dumnym z czego, wynosić ś. z czego, chlubić ś., chełpić ś., szczycić ś. czym; unosić ś. pychą, zadzierać nosa.

 Pysznie, przysł., wybornie, doskonale, wspaniale, pięknie, świetnie.

 Pysznieć, stawać ś. pysznym, dumnieć.

 Pysznobrzmiący, napuszony, górnolotny.

 Pysznogłówka, roślina z rodziny wargowych.

 Pysznokwiat, Pyszny kwiat — p. Wdziękosława.

 Pysznomówny, mówiący z chełpliwością, zarozumiały; mówiący górnolotnie.

 Pysznopióry, mający piękne, bogato ubarwione pióra.

 Pyszny, nadęty pychą, butny, hardy, zarozumiały, dumny; wspaniały, przepyszny; przedni, doskonały, wyborny; z p-a ś. mieć = źle wyjść na czym.

 Pyta, chustka skręcona, jako narzędzie do bicia w niektórych grach dziecięcych; uderzenie pytą.

 Pytacz, człowiek, który ś. o coś pyta; jeden z dwu drużbów wiejskich, zapraszających na wesele.

 Pytać, Pytać się, zapytywać, zadawać pytanie, dowiadywać ś., dopytywać ś.; czy kpisz, czy o drogę p-asz? = najwyraźniej drwisz