Rajzbret, nm. — p. Rajsbret.
.png)
Rak, rodzaj skorupiaka jadalnego (fig.); przyrząd, przyczepiany do nóg, do chodzenia po lodzie, po śniegu, po stromych zboczach górskich; w lm., r-i, wiersze, które, czytane wspak, mają wprost odmienne znaczenie; jedna z konstelacji zodjakowych (fig.); zwrotnik r-a = przechodzący przez północną półkulę; nowotwór złośliwy, najczęściej śmierć sprowadzający; dziecko małe, bęben, fąfel: oj ty r-u zatracony! = oj, ty malcze, smarkaczu!; białe r-i — jaja kurze; będzie to, jak r. świśnie = na święty nigdy, na święty jury, kiedy będą w niebie dziury; czerwony, jak r. = karmazynowy; wie, gdzie r-i zimują = jest sprytny, przemyślny; iść na r-u, r-iem = iść tyłem, cofać ś., ustępować; na r-u jechać, wlec ś. = zbliżać ś. bardzo powoli, guzdrać ś., gramolić ś.; leźć r-iem a. raczkiem = czołgać ś. na czworakach, raczkować; cofać ś.; spiec r-a a. r-i = zarumienić ś. z wrażenia, wstydu, zażenowania ś., radości itp.; iść na r-i = próżnować z powodu niedopuszczenia do egzaminu.
Rakarka, kobieta, sprzedająca raki; żona rakarza; hultajka, łajdaczka.
Rakarz, człowiek, który łowi i sprzedaje raki; oprawca, kat, hycel; przen., łotr, wisielec, nicpoń, gałgan, łajdak.
Rakieta, wł., rodzaj łopatki okrągławo-owalnej, złożonej z rączki i ramki z rozpiętą siatką ze sznura lub skręconych strun, służy do podbijania wolanta lub piłki w lawn-tennisie (fig.).
Rakieta, Raca, wł., rurka metalowa a. tekturowa) napełniona ubitą mieszaniną prochu i węgla, zaopatrzona w pręt drewniany do nadawania kierunku, zapalona, szybko wznosi ś. w powietrze jako fajerwerk a. sygnał; służy też do oświetlania pozycji nieprzyjacielskich w nocy, do przesyłania lin ratunkowych statkom i t. p. (fig.); przen., r-y dowcipu = częste a niespodziewane zwroty w mowie a. w piśmie, olśniewające, zdumiewające dowcipem.
Rakietnik, wł., artylerzysta, używany do puszczania rac.
Rakowaty, z kształtu podobny do raka; mający wygląd (choroby) raka, chory na raka.
Rakowianin, człowiek rodem z Rakowa; arjanin, socyajanin, nowochrzczeniec.
Rakowy, odnoszący ś. do raka, właściwy rakowi, raczy; zrobiony! z raków: r-a zupa, r-e masło; r-e i oczy = dwa kamyki wapniste, formujące ś. w żołądku u raka przed; każdym linieniem; koloru raka.
Rakuski, austrjacki.
Rakuszanin, Austrjak; książę z i domu austrjackiego.
Rakuszanka, Austrjaczka; księżniczka z domu austrjackiego.
Raljować, fr., zebrać na nowo rozproszonych i sformować ich.
Rama, obwódka, oprawa, osada różnego kształtu, w którą coś jest i wprawionego (fig.): r. do obrazu, r. okienna, r. do lustra; przen., zakres, kres, obwód, obszar, granica; r. u szmuklerza = na której rozpina ś. osnowa; r-y sukiennicze = na których rozpina ś. sukno; r. w prasie drukarskiej = służąca do ściskania i utrzymywania złożo-
