Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/493

Ta strona została przepisana.

Raport, fr., sprawozdanie, doniesienie piśmienne, zwłaszcza składane przez podwładnych zwierzchnikom.

Raporter, fr., oficer, składający raport w sądzie wojennym.

Raportować, fr., donosić, zdawać sprawę.

Rapować, fr., kłaść pierwszą warstwę tynku z mieszaniny piasku z rzadkim wapnem; trzeć tytuń na tabakę.

Rappel, fr., odwołanie (za pomocą sygnału).

Rapsod, gr., w staroż. Grecji wędrowny śpiewak pieśni epickich, zwłaszcza Homerowych; większy urywek poematu epicznego, fragment epopei; samoistny poemat, opiewający jaki doniosły fakt dziejowy.

Rapsodja, łć., pieśń epiczna, śpiewana przez greckich rapsodów; rodzaj fantazji muzycznej w stylu szlachetnym, osnutej na motywach melodji ludowych, zazwyczaj ognistej i burzliwej.

Rapsodomancja, gr., wróżba wyprowadzana z jakiego wiersza wybranego wypadkowo.

Rapsodyczny, gr., urywkowy, nie powiązany w jedną całość.

Rapt, łć., porwanie panny, uwiezienie.

Raptawy, ospowaty, chropowaty.

Raptem, łć., nagle, znienacka, naraz, niespodzianie, wszystkiego zaledwie.

Raptowny, łć., nagły, niespodziewany, gwałtowny.

Raptularz, łć., zeszyt lub księga do spisywania odręcznie zdarzeń, wypadków, wogóle rzeczy, które chcemy zapamiętać, zbiór tymczasowych notat, bruljon.

Raptus a. Raptusiewicz, łć., człowiek gwałtowny, pory wozy; napad, wybryk.

Raptusowy, łć., porywczy, gwałtowny.

Rapunkuł, łć., roślina warzywna z rodziny dzwonkowatych, roszponka (fig.).

Rapy, zwężenie koryta rzeki z powowodu mielizn a. zwałów kamienistych.

Raróg, ptak z rzędu sokołowatych, z rodziny sokołów (f.); cudak, dziwadło, dziwoląg; poglądać na kogo, jak na r-a, latać za kim, jak za r-iem = jak na dziwowisko, jak za dziwowiskiem.

Rarytny, łć., rzadki, osobliwy, niezwykły, niepospolity; przedni, wyśmienity, wyborny.

Rarytas, łć., rzadkość, osobliwość.

Rasa, ukr., habit mniszy.

Rasa, fr., ogół jednostek odróżniających się wspólnemi cechami od innych jednostek tegoż gatunku; fizycznie odmienne typy ludzi, różniące się między sobą kolorem skóry, budową czaszki, rodzajem i układem włosów, kształtem i położeniem oczu itp.; odmiana, plemię, pokolenie, gatunek.

Raskolnik, ros., sekciarz, odstępujący od ścisłych zasad wyznania prawosławnego.

Rasowiec, fr., człowiek a. zwierzę czystej rasy.

Rasowy, fr., posiadający w pełni wszystkie przymioty swojej rasy; r-a łódź = wyścigowa.

Raspaila kuracja = leczenie kamforą (od nazw. przyrodnika Francuza Raspaila 1794 — 1878).

Raspuci, Hindusi, wierzący w przechodzenie dusz, w metempsychozę.

Rastr, Rastral, Rastrum, łć., ro-