Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/498

Ta strona została przepisana.

cy się z siarki i arszeniku, miękki, barwy różowo-czerwonawej, w proszku pomarańczowy, używany w pirotechnice i jako farba malarska (silna trucizna).

Realista, łć., zwolennik realizmu; artysta a. pisarz, dążący do wywołania swemi dziełami złudzenia rzeczywistości; uczeń szkoły realnej.

Realistyczny, dotyczący realizmu, pozytywny.

Realizacja, łć., urzeczywistnienie; zmiana na gotowiznę, sprzedaż: odzyskanie należności.

Realizm, łć., sposób myślenia, oparty wyłącznie na zmysłowym postrzeganiu i doświadczeniu, odrzucający ideje, ideały, zadowalający się rzeczywistością i stosujący się do niej; kierunek filozoficzny, uważający rzeczywistość świata za istotną i niezależną od naszych wrażeń; w filozofji scholastycznej: pogląd, że istnienie pojęć ogólnych jest rzeczywiste (przeciwieństwo: nominalizm); w literaturze i sztuce: dążenie do jak najwierniejszego naśladowania natury bez uwzględnienia idealnych, duchowych pierwiastków; przedmiotowość.

Realizować, łć., spełniać, urzeczywistniać, wprowadzać w czyn; ściągać należności; sprzedawać, spieniężać, zamieniać na gotówkę; płacić dług.

Realja (-ów), łć., nauki realne.

Realność, łć., rzeczywistość; posiadłość, majątek nieruchomy, dom, grunt.

Realny, łć., prawdziwy, zasadniczy, istotny; r-a wartość = wartość rzeczywista, prawdziwa, w przeciwstawieniu do nominalnej; r-a szkoła = zakład naukowy męski, w którym języki starożytne nie są wykładane, a uwzględniający głównie matematykę, nauki przyrodnicze, języki nowożytne i rysunki, jaku kształcące do praktycznych zawodów; r-e nauki a. realja = nauki, mające na celu i kształcenie w kierunku praktycznym; r-a unja — p. Unja.

Reambulacja, łć., pomiary gruntów, sąsiadujących z sobą, w celu ustalenia granicy.

Reasekuracja, łć., ubezpieczenie ś. towarzystwa asekuracyjnego w innych takichże towarzystwach przed możliwemi stratami, jakie ono z przedsiębiorstwa asekuracyjnego mogłoby ponieść.

Reasumcja, łć., wznowienie, np. przez spadkobiercę procesu, przerwanego przez śmierć jednej ze stron; wznowienie posiedzeń, zawieszonych czasowo.

Reasumować, łć., zebrać w jedną całość, powtórzyć w krótkości; wziąć jeszcze raz pod rozwagę (sprawę, proces).

Reasumpcja, łć., rozważanie ponowne, zebranie czego w jedną całość; ponowne zatwierdzenie.

Reasygnować, łć., przekazać.

Reaumur’a, (Reomüra) termometr = termometr 80-stopniowy, tak nazwany od swego wynalazcy (1683—1757).

Rebab, wł., Rebek, fr., dawne narzędzie muzyczne o 2—3 strunach (fig.).

Rebelizant, łć., buntownik.

Rebelizować, fr., burzyć ś., buntować ś., powstawać.

Rebelja, łć., rokosz, bunt, powstanie.

Rebucha, hebr., łapówka, kuban.

Rebus, łć., zagadka obrazkowa, rodzaj łamigłówki, polegającej na przedstawieniu w szeregu obrazków, uzupełnionych cyframi, nutami, literami, sylabami, a nawet całemi wyrazami, jakiego zdania, sentencji, aforyzmu lub przysłowia.