sunek = nie techniczny, wykonany bez linji, ekierki, cyrkla itp.; praca r-a = fizyczna; robótka r-a = haft, dzierzganie, robota szydełkowa, na drutach i t. p.; piłka r-a = którą ś. piłuje, trzymając ją jedną ręką; młynek r. do kawy = obracany jedną ręką; granat r. = wyrzucany ręką przez artylerzystów.
Ręczyciel, ten, który ręczy, poręczyciel.
Ręczyć za kogo, za kim = brać na siebie odpowiedzialność za kogo, przyrzekać w jego imieniu, że co zrobi, dawać rękojmię, poręczać; r. za kim = podpisywać swoje nazwisko na jego rewersie, wekslu, jako poręczenie zapłaty.
Ręczyniec, skorupiak dziesięcionogi, krótkoodwłokowy, kieszeniec (fig.); w lm., podrząd ptaków wróblowatych.
Rędzina, grunt gliniasty urodzajny, ale trudny do uprawy.
Rędzinny, o gruncie: tłusty, iłowaty, tęgi, gliniasty.
Ręgort, nm., uzda nocna konia dla przywiązania deki.
Ręka, górna kończyna u człowieka od łopatki do końca palców, a. ściślej: od końca palców do przedbarku (2 fig.): napiąstek z palcami, garść, przy garść: prawa r. = prawica, lewa r. = lewica; mieć, trzymać co w r-u = w rękach; być w trzecich, czwartych r-ach = u trzeciej, u czwartej osoby; prawa r. = prawa strona, lewa r. = lewa strona: pracować r-ą = fizycznie; prowadzić kogo pod r-ę, wziąć kogo pod r-ę, na r-ce, podać komu r-ę; wyciągać do kogo r-ce = witać go, prosić o co; przen., żebrać; nosić kogo na r-ach = piastować; przen., pieścić, okazywać wielką serdeczność, gościć z całą serdecznością; przyjąć co z pocałowaniem r-i = z uniżoną wdzięcznością; umywać od czego r-ce = zrzucać z siebie odpowiedzialność za co, nie chcieć brać w czym udziału; wznosić r-ce do Boga, do nieba = prosić a. dziękować za co w modlitwie; podnosić na kogo r-ę = targać ś. na jego życie, czynić na niego zamach, chcieć go uderzyć; opuszczać r-ce = oddawać ś. zniechęceniu; lepszy wróbel w r-u, niż sokół na sęku = lepsza korzyść mała, a pewna, niż wielka, a wątpliwa; z gołą r-ą = bez kija; z próżną r-ą, z próżnemi, gołemi r-ami = bez podarunku, bez pieniędzy, bez jałmużny; jakby r-ą odjął = mówi ś. o bólu, który nagle ustaje, o chorobie, która nagle znika; umrzeć na czyich r-ach; dać, wyliczyć komu na r-ę = dać gotówką; wkładać na kogo r-ce = poświęcać go, błogosławić go; za r-ce ś. brać = trzymać ś. razem, jednoczyć ś. we wspólnym działaniu; dawać na co r-ę = przyrzekać; oddać komu r-ę = wyjść za niego za mąż; przyrzekać komu swą r-ę = zaręczać ś. z nim; prosić pannę o r-ę = oświadczać ś.; starać ś. o r-ę panny = konkurować; r. r-ę myje, noga nogę wspiera = o wzajemnych usługach; podawać sobie r-ce = na znak zgody, przymierza, przyjaźni i t. p.; daj r-ę! = nie gniewaj ś.; do rąk oddać = wręczyć; do rąk własnych (na adresie listu, przesyłki) = do doręczenia adresatowi. nie zaś innej osobie; nie podawać komu r-i = uznawać go za człowieka niehonorowego, niegodnego; robota pali mu ś. w r-u = pracuje niezmiernie szybko, z zapałem; cudze r-ce lekkie ale nieużyteczne = wyręczając ś. kim,
