Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/525

Ta strona została przepisana.

mydło; r. na drutach = dziać; r. płótno, sukno = tkać; r. pieniądze, majątek = oszczędzać pieniądze, bogacić ś.; r. przypuszczenie = przypuszczać; r. plany = układać je; r. projekty = projektować; r. przysługę komu = przysługiwać ś., r. komu zawód, kłopot = sprawiać; r. starania = podejmować; r. komu przyjemność = sprawiać; r. użytek = korzystać z czego; r. błędy = popełniać je, dopuszczać ś. ich; r. dobrze, źle = postępować dobrze lub źle; r. ulgę = przynosić; r. szkodę = wyrządzać; r. krok = stawiać go; r. postępy w naukach = korzystać z nauk; r. przygotowania, zapasy = szykować; r. różnicę = być niedogodnym; r. z muchy słonia = przesadzać; w Paryżu nie zrobią z owsa ryżu = z głupca nie zrobią uczonego; r. z kogo warjata, pijanego = przedstawiać go, jako warjata, pijanego, traktować go, jako takiego; r. uwagi = zwracać uwagę, strofować; r. propozycję = wnosić, przedkładać; robić sceny, awantury, brewerje, szykany, krzyki, hałasy, figle = wyprawiać; r. sobie żarty, ceremonje, grymasy, ceregiele = stroić; r. komu trudności = bróździć, przeszkadzać; r. zarzuty, wnioski = przedkładać je, występować z niemi; r. duże oczy = dziwić ś. bardzo; r. słodkie oczy do kogo, wdzięczyć ś., zalecać ś., mizdrzyć ś.; nic sobie z czego nie r. = nie wzruszać ś. czym, pozostawać wobec czego obojętnym, lekceważyć co; r. lekcje = uczyć ś. ich, przygotowywać je; r. tualetę = stroić ś.; r. kasę = ściągać licznych widzów, dawać znaczny dochód (o sztuce teatralnej); r. honory domu = podejmować gości w charakterze gospodarza; r. wizyty = składać je; r. znajomości = zawierać; r. wrażenie = wybierać; co tu r-isz? = skąd ś. tu wziąłeś?; co ta książka tu r-i = po co tu leży?, skąd ś. tu wzięła?; co r.? = jak postępować?, jak sobie poradzić?; nie wiedział (z radości, z rozpaczy), co r. = stracił głowę, przytomność; lekarstwo dobrze, źle r-i = skutkuje; co na tę chorobę r.? = jakich używać środków?; nie dał mu nic r. = nie pozwolił go krzywdzić; r. karty = tasować; o trunkach: fermentować, burzyć ś., musować; r. ś., powstawać przez robotę, być robionym; nieosob. r-i ś. = wyrabia ś., wytwarza ś., wykonywa ś.; dzieje ś., staje ś.: r. ś. ciemno, jasno, mdło, słabo.

Robigrosz, mający za cel zbieranie grosza, robienie majątku, spekulant, łapigrosz, kutwa.

Robinja, roślina z rodziny strąkowych, grochodrzew (fig.).

Robinsonada, łć., opowiadanie o niezwykłych przygodach w podróży, wzorowane na powieści Defoe’go: Robinson Kruzoe; przesadne opowiadania żeglarzy; potajemna dłuższa wycieczka chłopca, chcącego naśladować Robinsona Kruzoe i podobnych mu bohaterów powieściowych, zakończona niefortunnie.

Robiony, ten, którego zrobiono; nienaturalny, udany, sztuczny; przetworzony, niesurowy, przysposobiony staraniem ludzkim do użytku.

Robociarz, robotnik, pracownik.

Robocizna, to, co zrobione a. jest do zrobienia; praca mozolna; pańszczyzna ręczna; robota najemników, jako pewna wartość a. siła.

Roboczy, odnoszący ś. do roboty; przeznaczony do roboty: dzień r.; pracujący: koń r., pszczoła r.; przen., wół r. = człowiek, pracujący ciężko dla cudzej korzyści; pracowity, pilny.