Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/533

Ta strona została przepisana.

Romans, fr., powieść, utwór beletrystyczny, przedstawiający życie ludzkie w najrozmaitszych jego objawach, którego osnową bywa zwykle miłość dwojga ludzi; pieśń treści miłosnej; stosunek miłosny, miłość; w lm., zalecanie ś., amory, marzenia, rojenia; w muz., andante instrumentalne w stylu uczuciowym.

Romansidło, fr., romans jako lichy, nędzny utwór literacki.

Romansik, fr., krótki romans; miłość tajemna, miłostka.

Romansista, fr.p. Romansopisarz.

Romansistka, fr.p. Romansopisarka.

Romansopisarka, fr., forma ż. od Romansopisarz.

Romansopisarstwo, pisanie romansów, twórczość romansopisarza, dział romansów w piśmiennictwie pewnego narodu a. epoki, powieściopisarstwo, beletrystyka.

Romansopisarz, Romansista, fr., twórca romansów, powieściopisarz, beletrysta.

Romansować, fr., rozmawiać miłośnie, prowadzić miłostkę, mieć z kim miłosny stosunek.

Romansowy, fr., skłonny do romansów, do miłostek, kochliwy.

Romantyczka, fr., forma ż. od Romantyk; marzycielka, idealistka.

Romantyczność, fr.p. Romantyzm.

Romantyczny, fr., nacechowany kierunkiem i duchem romantyzmu; przekraczający szranki codziennego życia, aby wejść w sferę uczucia, wyobraźni, fantastycznej nadprzyrodzoności, marzycielstwa; pełen poezji, uroczy, malowniczy; fantastyczny, wymarzony.

Romantyk, fr., zwolennik romantyzmu, autor, tworzący pod wpływem uczucia i wyobraźni, nie krępujący ś. formami klasycznemi, piszący je na tle narodowym, wprowadzając do swych litworów świat nadprzyrodzony, marzyciel.

Romantyzm, fr., kierunek literacki i duchowy z końca XVIII i początku XIX w., czerpiący tematy ze źródeł swojskich, narodowych, wyzwalający uczucie i wyobraźnię z ciasnych ram klasycyzmu, nad doskonałość i wykończenie formy stawiający wyżej świeżość myśli i treści; nastrój zbliżony do pojęć średniowiecznych rycersko marzycielskich; fantastyczność, malowniczość.

Romański styl, w architekturze, zwłaszcza kościelnej: styl odznaczający ś. półkolistemi łukami, filarami złożonemi z kolumn wysokich i cienkich, kopułą ośmioboczną, ornamentacją przeważnie prostolinijną, przeplataną wyobrażeniami bajecznych zwierząt, potwornych twarzy ludzkich, niebywałych, kwiatów i liści. (2 fig.).

Romańskie języki = języki, powstałe ze zmieszania ludowej łaciny z językami tuziemnemi na dawnych terytorjach rzymskich, dziś romańskich, a więc: francuski, włoski, hiszpański, portugalski, rumuński i t. d.

Romańszczyzna, wszystko, co dotyczy ludów romańskich, ich życia fizycznego i duchowego (język, literatura, obyczaje, ubiory i t. p.).

Romb, gr., równoległobok, mający wszystkie boki równe, 2 wewnętrzne