Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/626

 Rzaz, cięcie, rznięcie, nacięcie, karb; przen., zacięcie, zręczność, odwaga.

 Rzażka, piłeczka do wycinania deseni, laubzega.

 Rząb, roślina z rodziny surmiowatych.

 Rząd, szereg, sznur, łańcuch, ciąg, pasmo, kolej, warstwa; następstwo; iść, stanąć rzędem = jeden przy drugim; r. drzew, żołnierzy = szereg; umieścić, być w pierwszym rzędzie = między pierwszemi; stawiać co w jednym rzędzie = stawiać na równi; zakład, hotel, sklep pierwszego rzędu = jeden z najlepszych, pierwszorzędnych; w klasyfikacji przyrodniczej: jeden z podziałów gromady, dzielący ś. na rodziny; całość sprzężaju końskiego, pełna uprząż końska, siodło ze wszystkiemi potrzebami; w gram., zależność formy gramatycznej wyrazu dopełniającego od znaczenia wyrazu dopełnianego: składnia rządu; w matem., szereg po sobie następujących liczb; ład, porządek, systematyczność, dobra organizacja; rządzenie, zarząd, administracja; władza, panowanie, królowanie; instytucja rządowa, urząd, magistratura; gospodarka, gospodarowanie; ład, rządność; zespół osób, rządzących w państwie, sposób rządzenia państwem: r. absolutny, r. monarchiczny, r. oligarchiczny, r. konstytucyjny, r. republikański i t. d.; wdawać ś. w r-y = zaczynać rządzić; skończyły ś. twoje r-y = przestałeś rządzić; mieć nad kim r-y = rządzić kim; poddać ś. w r., r-om czynić = pozwolić sobą rządzić, powodować; objąć, sprawować r-y; r-y zostają w rękach monarchy = monarcha wszystkim rządzi; za polskich r-ów = za czasów niepodległości Polski.

 Rządca, człowiek, który czym rządzi, zarządca, władca; administrator, kierownik, zawiadowca, nadzorca; gubernator, wielkorządca; r. szkolny = rektor, przełożony; r. wesela = starosta weselny; r. majątku = administrator, ekonom; r. domu = prowadzący meldunki i odbierający komorne.

 Rządcostwo, Rządztwo, posada rządcy, zajęcie rządcy, zarząd, administracja.

 Rządczyni, kobieta, która rządzi, administratorka; żona rządcy.

 Rządek, mały rząd, rząd drobnych przedmiotów; zagon na ziemniaki, na warzywo; sadzić w r-ki = prosto, wązko, przy sobie.

 Rządnie, przysł., systematycznie, porządnie.

 Rządność, ład, porządek, gospodarność, rząd.

 Rządny, dobrze rządzący ś., umiejący ś. rządzić, gospodarny, oszczędny, systematyczny, dobrze zarządzany, porządny; taki, jaki być powinien, wyborny, doskonały, przyzwoity.

 Rządowy, odnoszący ś. do rządu.

 Rządzący, ten, który rządzi; senat r., rzecz., zwierzchnik, rządca, władca, panujący.

 Rządzenie, zarząd, rząd, kierownictwo, administracja.

 Rządziciel — p. Rządca; człowiek, który prywłaszcza sobie władzę, uzurpator.

 Rządzić, mieć w swoich rękach rządy, sprawować rządy, mieć władzę najwyższą, panować, królować, rozkazywać, władać, rozporządzać ś., administrować, zarządzać, zawiadywać, sterować, kierować, powodować, rej wodzić; r. kim = rozporządzać, trzymać w posłuszeństwie, za nos wodzić; w gram., r. czym, wymagać od wyrazu dopełniającego, by stał w pewnej formie gramatycznej: r. drugim, czwartym przypadkiem; r. ś., rządzić sobą, zawiadywać swo-