Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/654

Ta strona została przepisana.

Sączkarz, robotnik, układający sączki, drenarz.

Sączki, otwory pionowe w murach, zostawione dla odcieku wody wsiąkającej.

Sączkować, zakładać sączki, drenować.

Sączyć, wypuszczać z siebie płyn kroplami a. cieniutkim strumieniem; wyciskać płyn w małych ilościach; s. ś., wypływać, wyciekać kroplami, kapać: przedostawać ś. w małych ilościach, ciec, i przeciekać; przepuszczać przez siebie płyn; przechodzić przez pory roślinne w kształcie potu.

Sączykufel, opój, pijak, pijanica.

Sączyniec, roślina z rodziny sączyńcowatych (f.).

Sączyńcowate, rodzina roślin dwuliściennych.

Sąd, wyraz zgody między dwoma pojęciami, zdanie, zawierające określenie stosunku między dwoma pojęciami, odpowiadającemi w zdaniu podmiotowi i orzeczeniu; wyrażona słowami opinja o czym, zdanie, mniemanie, pogląd, zapatrywanie; władza sądzenia, rozstrzygania u człowieka, rozsądek: mieć zdrowy s. o rzeczy; sądzenie, rozpatrywanie spraw i wydawanie wyroku, wyrok, dekret: oddać kogoś pod s. = zaskarżyć go; s. Salomonowy = mądry, przenikliwy; s. Boski, s. ostateczny = sądzenie wszystkich ludzi przez Chrystusa po końcu świata; on już na Boskim s-zie = umarł; s-y Boskie = wyroki Opatrzności; zdaję ś. na twój s. = chcę, byś mnie osądził; sprawa sądowa, proces; instytucja rządowa a. społeczna, wydająca wyroki, urząd sądowy, ogół sędziów, sędziowie, kadencja sądowa; s-y Boże — p. Ordalja.

Sądek, naczynie drewniane z otworem u góry węższym, dzierzka, ceberek.

Sądny, odnoszący ś. do sądu: s. dzień = dzień sądu ostatecznego, ostatni dzień świata; czekać do dnia s-ego = bardzo długo, do nieskończoności; przen., s. dzień = gwałt, zamieszanie, zamęt, straszna chwila; święto uroczyste u Izraelitów na pamiątkę zburzenia Jerozolimy, zwane Jomkipur.

Sądowe (-ego), opłata sądowa.

Sądownia, izba posiedzeń sądu.

Sądownictwo, sądy krajowe, władza sądowa w państwie, ogół urzędników i instytucji sądowych w kraju.

Sądowniczy, odnoszący ś. do sądownictwa.

Sądownie, przysł., drogą sądowego rozstrzygnięcia sprawy, przez sąd, przez odwołanie ś. do sądu.

Sądownik, urzędnik sądowy.

Sądowośćp. Sądownictwo.

Sądowy, odnoszący ś. do sądu, należący do sądu: izba s-a, władza s-a, wyrok s., koszty s-e, okrąg s. = do którego należy pewna część kraju i t. d.; wymowa s-a = umiejętność układania i wygłaszania mów oskarżycielskich i obrończych w sądzie; medycyna s-a = umiejętność określania rodzaju i powodów ran, skaleczeń i śmierci gwałtownej na podstawie nauk przyrodniczych; egzekucja s-a = wykonanie wyroku sądowego; rzecz., s. (-ego), asesor.

Sądy, Sondy, przyrząd do noszenia wody, złożony z drążka w środku płaskiego, opieranego na plecach z uwieszonemi u końców na łańcuszkach a. sznurach wiadrami a. konewkami, koromysło.

Sądzić, wydawać sąd o czymś, wygłaszać wyrok, wyrokować; wnioskować o osobach a. przedmiotach; myśleć, mniemać, uważać, wygłaszać zdanie swoje, opi-