Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/710

Ta strona została przepisana.

pierwsze s. = rej wodzić, być dowódcą, stać na czele czego, być główną sprężyną.

Skrzypcowaty, mający kształt skrzypiec.

Skrzypeczki (-czek), małe skrzypce.

Skrzypecznik, Skrzypkarz, robiący skrzypce.

Skrzypek, artysta, grający na skrzypcach; skrzypiciel, grajek karczemny, muzykus; przen., poeta, śpiewak.

Skrzypica, skrzypce.

Skrzypicielp. Skrzypek.

Skrzypić, sprawiać, aby coś wydawało skrzyp; wydawać skrzyp.

Skrzypieć, wydawać głos trzeszczący, ostry, przykry, wydawać skrzyp, trzeszczeć, zgrzytać, od tarcia jednej niegładkiej powierzchni o drugą; rzęzić, grać w piersiach; grać licho na instrumencie smyczkowym, rzępolić; wydawać głos (o drozdzie); coś s-i = nie idzie gładko, wlecze ś. opornie; s-ące drzewo najdłużej stoi = człowiek chorowity nieraz dłużej żyje niż inni, zdrowi.

Skrzypnąćp. nied. Skrzypieć.

Skrzypotać, krzyczeć skrzypliwie, przeraźliwie.

Skrzysty, iskrzący ś.

Skrzywdzić, krzywdę wyrządzić komu, pokrzywdzić.

Skrzywiać (się), dok. Skrzywić (ś.); robić (ś.) krzywym, wykrzywiać (ś.), nachylać (ś.), zginać (ś.); s. ś., robić kwaśną minę, okazywać twarzą niezadowolenie, wykrzywiać ś.

Skrzyżaczyć się, przemienić ś. w Krzyżaka.

Skrzyżal, kamień piaskowiec, dający się łupać taflowato.

Skrzyżować, złożyć co na krzyż; s. ś. z kim = stanąć z nim do walki, pojedynkować ś.; przejść sobie drogę nawzajem.

Sksiężeć, stać ś. księdzem.

Skubać, dok. Skubnąć; szczypiąc wyrywać, skubiąc, rozdzielać: s. szarpie; oskubywać: s. drób = wyrywać mu pierze; s. pierze = odrywać puch od sypułek; przen., s. kogo, wyzyskiwać, ciągle go potrochu obdzierać, okradać; niepokoić ciągłemi napadami; dłubać, gmerać; s. ś., skubać siebie samego, być skubanym; przen., guzdrać ś., marudzić, mitrężyć; zwlekać z wydatkiem przez skąpstwo.

Skubanka, wełna a. inna tkanina skubana, używana zamiast waty i pierza; szarpie; piłka z kawałków gumy.

Skubnąćp. nied. Skubać.

Skućp. nied. Skuwać; s. ś. = upić ś.

Skud, wł., dawna moneta złota lub srebrna różnej wartości w różnych krajach.

Skudlić, stargać (o włosach).

Skudło, deszczułka z jednej strony podłużnie karbowana, służąca do podbijania słomy w górę przy robieniu słomianych dachów, strzechałka, strycharka; deszczułka łupana do krycia dachów.

Skulawić, uczynić kulawym, okulawić.

Skulling, ang., wązka łódź, kierowana przez jednego wioślarza, poruszającego d w om a wiosłami (fig.).

Skulnąć, stoczyć co raptownie, zsunąć.

Skulptor, łć., rzeźbiarz, snycerz.

Skulptura, łć., snycerstwo, rzeźba, rzeźbiarstwo.

Skulpturalny, łć., rzeźbiony.

Skumbra, Skombrja, rodzaj makreli, poławianych w morzu Czarnym (fig.).

Skundleć, o psach: wyrodzić ś.