Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/722

 Służyć, pozostawać u kogo na służbie, być czyim sługą, usługiwać, posługiwać komu; pełnić jaką powinność: s. za kucharkę, za młodszą, za stangreta, za pastucha, za sekretarza; s. do krów, do świń, do drobiu; s. w piechocie, w konnicy, w artylerji, przy ułanach; s. do stołu = usługiwać, podawać potrawy; s. ojczyźnie = wypełniać obowiązki publiczne, starać ś. o dobro ojczyzny; s. damie = nadskakiwać jej, wyświadczając jej różne przysługi, zalecać ś. jej; czym mogę ci służyć? = w czym ci mogę być użytecznym?, czego sobie życzysz ode mnie?, co ci mogę podać (przy stole)?; s. komu czym = częstować go; s. do mszy = być ministrantem przy mszy św.; s. Bogu = żyć wedle Jego przykazań, pobożnie, oddawać Mu cześć; s. komu = być do jego rozporządzenia; s-ę panu = proszę, niech pan będzie łaskaw, jestem na pańskie rozkazy; s. nad kim = pielęgnować go w chorobie; o psie: podnosić ś. na tylne łapy; być użytecznym, przydawać ś., przynosić pożytek; s. za co, zastępować co; s. do czego, być przeznaczonym, używanym do jakiego celu; dobrze komu robić, wychodzić komu na dobre, na zdrowie: jedzenie, lekarstwo mu służy; przysługiwać, być właściwym, uchodzić, przystoić, godzić ś., wypadać; zdrowie, nogi, serce mi nie s-ą = są w kiepskim stanie, szwankują; s-y mi czas, szczęście, lata = sprzyja, przysługuje, pozwala; zdarzać, być przychylnym.

 Słychać — p. Słyszeć; dawać ś. słyszeć, rozlegać ś.; rozszerzać ś., rozpowszechniać ś., jako wieść, pogłoska; s. = mówią, powiadają; co s.? = co się dzieje, co mówią?, co nowego?; śmierdzieć, zalatywać, cuchnąć, oddawać jaką wonią.

 Słynąć, być znanym, sławnym, znakomitym; dawać się słyszeć, rozlegać ś.. brzmieć.

 Słynny, znany powszechnie, słynący, sławny, rozgłośny, znakomity, wsławiony.

 Słyszalny, którego można słyszeć.

 Słyszeć, mieć słuch, nie być głuchym; odbierać wrażenia dźwiękowe, pojmować co za pomocą słuchu: s., jak przez sen = niewyraźnie; s., jak trawa rośnie = być przenikliwym, domyślnym, wiedzieć o wszystkim; s-ał, że dzwonią, ale nie wie w którym kościele = ma niedokładne informacje, płytkie wiadomości o czym; s-ę! = rozumiem!, jestem posłuszny!, dobrze!; s-ysz!, s-ałeś! = rozumiesz?, rozkazuję ci!; dać ś. s. = powiedzieć co, wypowiedzieć swe zdanie, wyjawić swe zapatrywanie, zabrzmieć, rozlec ś., rozgłosić ś., rozejść ś., jako wieść; dowiedzieć ś. o czym z opowiadania od innych ludzi, z czyich ust: wyjeżdżasz, s-ę, zagranicę = podobno; co ja s-ę? = czy to prawda?, czy to być może?

 Słyszenie, rozpoznawanie czego słuchem; słuch.

 Smaczek, zdr. od Smak.

 Smaczelina, roślina z rodziny okrętnicowatych, żółtopla, mangostan, garcynja.

 Smaczliwka, roślina z rodziny wawrzynowatych.

 Smacznie, Smaczno, przysł., tak, że dobrze smakuje.

 Smaczniuchny, Smaczniutki, niezmiernie smaczny.

 Smaczno — p. Smacznie.

 Smacznobrzmiący, rozkosznie brzmiący.

 Smaczny, taki, co dobrze smakuje, smakowity, mający przyjemny smak, dobry w smaku, apetyczny; przen., przyjemny, miły, wdzięczny, pociągający, ponętny; przen, s. kąsek = rzecz łakoma, wzbudzająca pożądanie.