Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/805

Ta strona została przepisana.

Stromata, gr., dywany; obicia; pisma, rozprawy różnej treści.

Stromatyka, gr., sztuka tkania dywanów.

Stromboliczny, gr., s-e wybuchy wulkanów, wybuchy lawy wylewającej ś. poza krater powolnie bez wybuchu.

Stromy, spadzisty, urwisty, przepaścisty.

Strona, powierzchnia jakiegoś przedmiotu, oglądana z pewnego punktu, zwrócona w pewnym kierunku: po prawej s-ie, po lewej s-ie = na prawo, na lewo od kogo, od czego; prawa s. materjału = lice, lewa s. = nice; z tej s-y czego = przed czym; z tamtej s-y czego = za czym, z za czego; ze wszystkich s-n = zewsząd; przejechać na drugą s-ę = na przeciwny brzeg (np. rzeki); przejść na drugą s-ę ulicy = na przeciwległy trotuar; s. w książce, w kajecie = stronica; punkt wyjścia, z którego coś uważamy, wzgląd, pod którym coś rozważamy: z jednej s-y to jest dobre, ale z drugiej złe = pod jednym względem; zła i dobra s. czego = ujemny i dodatni przymiot; badać co ze wszystkich stron = pod każdym względem, wszechstronnie; miejsce, leżące na boku, ubocze, ustronie, miejsce bardziej oddalone, dalsza okolica; s-ami grzmi = w niedalekiej okolicy; iść na s. = na bok z potrzebą naturalną; ze s-y mu to doniesiono = ubocznie, od obcych ludzi; po s-ach to opowiadano = pokątnie; brać kogo na s-ę = na osobność; żart na s-ę = mówmy poważnie; na s-ę! = z drogi!, na bok!; na s-ie = na boku, po brzegach książki; w sztuce dramatycznej: objaśnienie dla aktora, że ma mówić niby to do siebie, jakby głośno myśląc; pożytek, korzyść, interes: każdy na swoją s-ę ciągnie = myśli o swoich korzyściach; skłaniać ś. na czyjąś s-ę = trzymać czyją s-ę = trzymać z nim, przemawiać za nim, na jego korzyść, opowiadać ś. za nim; być czyimś stronnikiem; partja, stronnictwo, koterja; s. w sądzie = pozywający a. pozwany, jeden z procesujących ś.; jeden z uczestników sporu, zatargu, walki; jedna z armji walczących; kierunek. w którym ś. patrzy a. dąży: cztery s-y świata, s. południowa, północna i t. d.; iść na cztery s-y świata = nie mieć określonego kierunku drogi, tułać ś., wałęsać ś.; rozpędzić na cztery s-y świata w nieładzie, w rozsypce; iść w s-ę lasu, łąki = ku lasowi, ku łące i t. d.; kraj, kraina, okolica, miejscowość: s-y rodzinne, swoje s-y = miejsce urodzenia, obce s-y = obczyzna; w gram., s-a czynna, s-a bierna = formy konjugacji czasowników, wyrażające stosunek czynności do podmiotu i przedmiotu; struna.

Stroncjana, łć., tlenek strontu.

Stroncjanit, łć., minerał przezroczysty, zielonkawy, którego częściami składowemi są stront, tlen i kwas węglany.

Stronicap. Stronnica.

Stronić od kogo, od czego = trzymać ś. zdaleka, unikać kogo, czego, nie chcieć ś. wdawać z kimś, w co.

Stronnica, Stronica, każda z dwuch stron karty w książce, w kajecie, w rękopisie.

Stronnicować, oznaczać kolejność stron w kajecie, książce.

Stronnictwo, w społeczeństwie, w parlamencie: partja, koterja, frakcja, odłam.

Stronniczka, forma żeńska od Stronnik; zdr. od Stronnica.

Stronniczość, trzymanie ś. pewnej strony, parcjalność, brak bezstronności, objektywizmu w wypowiadaniu sądów.

Stronniczyp. Stronny.