Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/819

 Styczniowy, odnoszący ś. do stycznia, przypadający, zdarzający ś. w styczniu.

 Styczność, łączność, związek.

 Styczny, stykający ś.

 Styg, zimna woda, w której zanurzają rozpalone żelazo, by je zahartować.

 Stygmat, gr., u starożytnych Rzymian znak, śpiczastym narzędziem zrobiony, zwłaszcza blizna wypalona lub wycięta dla piętnowania złoczyńcy; znamię, piętno; s-y, rany Chrystusa, występujące na ciele niektórych ludzi, zatopionych w rozpamiętywaniu Jego męki.

 Stygmatyczka, gr., forma żeńs. od Stygmatyk.

 Stygmatyk, gr., mężczyzna, na którym ujawnia ś. stygmatyzm.

 Stygmatyzm, gr., właściwość niektórych ludzi, zatopionych w rozpamiętywaniu męki Zbawiciela, że występują na nich stygmaty czyli rany, przypominające rozmieszczeniem pięć ran Zbawiciela.

 Stygmatyzować, gr., dotykać stygmatyzmem; przen., piętnować; s. ś., ulegać stygmatyzmowi.

 Stygmograf, gr., przyrząd, zapisujący automatycznie wskazania stygmoskopu.

 Stygmografja, gr., nauka o tętnie.

 Stygmoskop, Stygmometr, gr., przyrząd do mierzenia ciśnień, rodzaj manometru.

 Stygnąć, tracić ciepło, oziębiać ś., ziębnąć, chłodnąć; s. w zapale = tracić zapał, obojętnieć.

 Stygrysieć, nabierać drapieżności i krwiożerczości tygrysiej.

 Styk, zetknięcie ś., zderzenie ś., styczność; rodzaj szpicruty z klapką na końcu, używany do jazdy konnej.

 Stykać, dok. Zetknąć; zbliżać dwa przedmioty jeden do, drugiego, układać, ustawiać, umieszczać je tak, by przylegały do siebie; s. ś., schodzić ś. z sobą aż do złączenia, do przylegania wzajemnego; leżeć tuż obok, sąsiadować, graniczyć; (o ludziach) spotykać ś., zbliżyć ś. do siebie wzajemnie, mieć z sobą stosunki.

 Styks, Styksowy, gr — p. Styx, Styxowy.

 Styl, łć., sposób, a zarazem sztuka wyrażania myśli na piśmie; teorja s-u = nauka o stylu, stylistyka; w sztukach pięknych, a zwłaszcza w architekturze pewien całokształt form artystycznych i cech odrębnych, po których rozpoznać można, jaki okres czasu lub naród wytworzył dane dzieło sztuki (styl klasyczny, romański, gotycki, renesansowy, barokowy, rokoko i t. d.); sposób, rodzaj, pokrój; w rachubie czasu: oznaczanie daty według kalendarza Juliańskiego (stary s.) lub według kalendarza Gregoriańskiego (nowy s.) — p. Stylus.

 Styl, nm. — p. Stylisko.

 Stylisko, Styl, Stel, nm., rękojeść, trzonek, dzierżak.

 Stylista, gr., autor piszący stylem wytwornym i pięknym.

 Stylistka, gr., forma żeńs. od Stylista.

 Stylistyka, gr., nauka, wykazująca warunki, od których zależy doskonałość stylu wewnętrzna, to jest tycząca ś. układu myśli, i piękność zewnętrzna pod względem wysłowienia; teorja stylu.

 Stylita, łć., święty słupowy, chrześcijański pustelnik, dla umartwienia ś. spędzający większą część życia na szczycie wysokiego słupa (w V do XII wieku).

 Stylizacja, gr., sposób układu i wyrażania myśli na piśmie.

 Stylizator, gr., ten, co stylizuje.

 Stylizować, gr., tworzyć (pisać, malować, rzeźbić), zgodnie z wymaganiami jakiego poszczególnego stylu; iron., pisać z mozołem,