Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/828

Ta strona została przepisana.

cy, usługi; gotowizna znajdująca ś. przy kim a. w czyjej kasie; należność, dług; znaczna ilość pieniędzy; wielka Msza.

Sumak, roślina z rodziny terpentyńcowatych, jeleni róg (fig.); zwierzę ssące parzystokopytne, przeżuwające, pochworogie, antylopa ukraińska, suhak (fig.).

Sumarjusz, łć., krótki zbiór, wyciąg, spis.

Sumarycznie, Sumaryjnie, łć., ogólnie, treściwie, w sposób skrócony, bez formalności.

Sumaryczny, Sumaryjny, łć., ogólny, ryczałtowy; s. proces = skrócony sposób postępowania prawnego.

Sumekp. Sumak.

Sumiasto, przysł., smętnie, ponuro; buńczuczno.

Sumiasty, taki, jak u suma; wąsy s-e = długie, gęste.

Sumienie, władza wewnętrzna w człowieku, wykazująca mu jego złe uczynki i sądząca go, samopoczucie winy; sumienność, uczciwość; głos s-a = głos wewnętrzny, ostrzegający nas o złem; człowiek bez s-a = łotr; czy ty masz s. tak postępować! = jak możesz coś podobnego robić!; ruszyło go s. = przyszedł do przekonania, że źle robi, przestał robić źle; spokojne s., spokój s-a = spokój wewnętrzny; skrupuły s-a, wyrzuty s-a = niepokój wewnętrzny, wynikający z poczucia własnej winy; targować ś. z s-em, wchodzić w kompromisy z s-em, z głosem s-a, które ostrzega o złem postępowaniu; s. go gryzie = ma wyrzuty s-a, że źle zrobił; wolność s-a = tolerancja religijna; rachunek s-a = roztrząsanie własnych grzechów i win; na s.!, przysięgam na s.!, na moje s.! = ręczę słowem uczciwości; postępuj, jak ci s. każe = zgodnie z wewnętrznym nakazem moralnym; czyste s. = niewinność; mieć co na s-u = czuć odpowiedzialność co do czego; biorę to na swoje s. = na swoją odpowiedzialność.

Sumiennie, przysł., tak jak nakazuje sumienie, uczciwie, sprawiedliwie.

Sumienność, uczciwość, prawość, sprawiedliwość.

Sumienny, zgodny z nakazami sumienia; uczciwy, rzetelny, sprawiedliwy.

Sumiot, wał śniegu, zaspa.

Sumitować się, łć.p. Submitować się.

Sumka, łć., niewielka kwota; mała suma; sakwy podróżne skórzane; worek na rzeczy.

Sumka, nm., linka do przywiązywania łódki.

Summaria, łć., szaty kapłańskie, kościelne, mszalne.

Sumować, łć., dodawać dwie a. więcej liczb a. ilości dla otrzymania sumy; skracać, streszczać.

Sumować, zadumywać ś., zamyślać ś., martwić ś.

Sumowaty, mający kształt suma; w lm., s-e, rodzina ryb członkopromiennych brzuchopłetwych.

Sumowina, mięso suma.

Sumowy, Sumowny, łć., odnoszący ś. do sumy — p. Sumaryczny.

Sumpt, łć., koszt, nakład.

Sumptowny, łć., drogi, kosztowny.

Sunąć, Suwać, ciągnąć, pchając, zmieniać miejsce czego, posuwać, popychać, ciągnąć po powierzchni czego; pędzić, śpieszyć, mknąć, iść, biec pośpiesznie; przechodzić, wić ś.; droga sunęła — p. nied. Suwać; s. ś., posuwać ś.,