Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/835

Ta strona została przepisana.

Swoisty, obdarzony swoistością.

Swojacki, odnoszący ś. do swojaka, właściwy swojakowi.

Swojactwo, charakter swojaka, pokrewieństwo.

Swojaczeć, swojakiem ś. stawać, aklimatyzować ś., naturalizować ś.

Swojaczka, forma żeńs. od Swojak.

Swojaczyć (się), swojakiem (ś.), robić, aklimatyzować (ś.), naturalizować (ś.).

Swojak, człowiek, należący do tejże narodowości, rodak, współrodak; ziomek, współziomek; dalszy krewny, powinowaty.

Swojski, pochodzący z tegoż kraju, krajowy, domowy, tutejszy, miejscowy, tuziemny, nie cudzoziemski, nie zagraniczny; oswojony, nie dziki, domowy, łaskawy; taki, z którym ś. oswojono, codzienny, zwykły, zwyczajny: to s-a rzecz = to nic niezwykłego.

Swojskość, charakter tego, co jest swojskie.

Swojszczeć, obłaskawiać ś., swojskim stawać ś.; stawać ś. obywatelem obcego kraju, przybierać nową ojczyznę, naturalizować ś.

Swojszczyć, czynić swojskim, obłaskawiać, tresować; przyswajać, naturalizować, aklimatyzować; s. ś.Swojszczeć.

Swojsczyzna, wszystko co jest swojskie, t. j. właściwe tylko pewnemu krajowi, narodowi, miejscowości i t. p.

Sworap. Sfora.

Swornyp. Sforny.

Sworzeń, zatyczka z żelaza a. twardego drzewa z główką, przechodząca przez przód wozu i środek przedniej osi wydrążony: na nim obraca ś. oś przy skręcaniu wozu (fig.); czop.

Sworznik, oś sworzniowa czyli przednia.

Sworzniowy, odnoszący ś. do sworznia.

Swój, odnoszący ś. do osoby działającej, stanowiący jej własność, odnosi ś. do wszystkich trzech osób i obu liczb, np. mam s. (zamiast mój), masz s. (zam. twój), ma s., mamy swoje (zam. nasze), macie swoje (zam. wasze), mają swoje; własny, nie cudzy: na s-e uszy to słyszałem; o s-im tylko myśli = o własnych korzyściach; troszcz ś. o swoje sprawy = o własne; robić co na s-ją rękę = podług swego zamiaru, uznania, na s. rachunek, oddzielnie od innych; s-a wola = własna wola; każdy w swoją stronę ciągnie, swoje porze = ma na celu korzyść osobistą; przyzwoity, właściwy, odpowiedni, stosowny: w s-im czasie = we właściwym czasie, kiedy pora odpowiednia nadejdzie; co nie swego czasu bywa, jest nietrwałe = w niewłaściwej porze, nie w czas; nie w s-im humorze, nie w s-im sosie być = być usposobionym nie tak jak zwykle; naturalny, przyrodzony, nie przypadkowy, nie gwałtowny: umrzeć s-ą śmiercią; miejscowy, krajowy, tuziemny, swojski; sobie właściwy: krzyczy nie s-im głosem; współczesny: w s-im czasie, s-go czasu był to autor poczytny = za życia; zwyczajny, zwykły, pospolity, codzienny: to s-a rzecz = nic nadzwyczajnego; znalazł s. s-go = spotkali ś. dwaj ludzie podobni do siebie z charakteru, zwłaszcza gdy obaj są chytrzy, podstępni; s do s-ego ciągnie, lgnie = ludzie blizcy sobie urodzeniem, majątkiem, charakterem sympatyzują z sobą; jestem nie s. = niezdrów; nie swojo mi = jestem niespokojny; po s-mu = według swojego widzimisię, zgodnie ze swoim nałogiem; s-e = swoja wła-