Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/840

Ta strona została przepisana.

Symetryczność, gr., układ symetryczny czego; własność zachowania symetrji, układ estetyczny czego, porządek w ustawieniu, ułożeniu czego.

Symetryczny, gr., równomierny, złożony z dwu połów odpowiednich, mający symetrję, dający ś. podzielić płaszczyzną symetrji na dwie części równe, tylko odwrotnie ułożone.

Symetryzować, gr., układać w całość symetryczną.

Symfonał, gr., dawne narzędzie muzyczne.

Symfoniczny, gr., odnoszący ś. do symfonji; koncert s. = na którym doborowa orkiestra wykonywa symfonje i inne poważne utwory muzyczne.

Symfonista, gr., kompozytor symfonji.

Symfonistyczny, gr., jednoznaczny.

Symfonja, gr., poemat muzyczny, najwspanialsza forma muzyczna instrumentalna, sonata orkiestrowa.

Symfonjon, gr., rodzaj pozytywki pokojowej samogrającej, w którą można wstawiać tarcze z coraz innemi melodjami (fig.).

Symonja, łć., świętokupstwo, handlowanie urzędami duchownemi, łaskami duchownemi i t. d. (od nazw. chaldejskiego czarnoksiężnika Symona, który od św. Piotra chciał kupić dar czynienia cudów).

Symonjak, łć., człowiek, dopuszczający ś. symonji, świętokupca.

Sympatja, gr., pociąg, skłonność do kogo, przychylność, zgodność uczuć, sprzyjanie komu, współczucie; wzajemne oddziaływanie na siebie narządów organizmu zapomocą nerwów.

Sympatycznie, przysł., z sympatja, z przyjaźnią, ze współczuciem, życzliwie; budząc sympatję, mile, przyjemnie.

Sympatyczny, łć., pociągający ku sobie, miły; s. atrament = płyn bezbarwny, który dopiero pod wpływem ciepła lub pewnych odczynników przybiera barwę; s-a barwa = barwa ochronna zwierzęcia, skutkiem której ono wygląda, jak barwa jego otoczenia; s. nerw = tkanka nerwowa, tworząca dwa sznurki, rozmieszczone wzdłuż mlecza pacierzowego po obu jego stronach i we wnętrznościach, regulująca trawienie, wydzieliny, krążenie krwi niezależnie od woli; s-a kuracja = leczenie chorób za pomocą sił, działających tajemniczo, bez użycia lekarstw, np. za pomocą zamawiania, przykładania pewnych przedmiotów itp.

Sympatyk, gr., ten, kto nie przyjmując programu jakiego stronnictwa w całości, sympatyzuje wszakże z tym programem bardziej niż z innemi i nawet świadczy usługi temu stronnictwu, nie należąc do niego.

Sympatyzować, gr., podzielać czyje uczucia, mieć wzajemną skłonność ku sobie.

Sympiezometr, gr., przyrząd, wskazujący siłę ciśnienia powietrza rodzaj barometru.

Sympla, fr., zapłata, opłata; w grze: przegrana, za którą płaci ś. tylko pojedynczą, a nie podwójną stawkę.

Symplak, łć.p. Symplicjusz.

Symplegmata, gr., sploty, grupy, złożone z kilku osób na monetach, medalach.

Symplicjusz, Symplak, łć., człowiek prosty, bez nauki, nieokrzesany.

Symplifikacja, łć., uproszczenie, ułatwienie.

Symplifikować, łć., ułatwiać, upraszczać.