Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/845

Ta strona została przepisana.

tatami, cudzoziemskiemi wyrazami, konceptami = krasić niemi mowę, sadzić niemi, przytaczać je obficie; rzucać rzecz, która ma ś. szybko rozlecieć, rozwiać; s. piaskiem komu w oczy = łudzić, okłamywać; s. kartaczami = strzelać; s. iskrami = pozwalać im ukazywać ś., iskrzyć ś.; s. łzami = płakać rzewnie; s. oko = zerkać zalotnie; biec szybko, lecieć, pędzić: wojsko sypie = nadchodzi w znacznej liczbie; s. ś., rozsiewać ś., rozrzucać ś., wypadać częściami; drzeć ś., rozdzierać ś., psuć ś.; rozpraszać ś., rozsypywać ś., rozdzielać ś. w różne strony, rozchodzić ś.; wychodzić skąd a. udawać ś. dokąd w wielkiej ilości, kupą, hurmem przybywać; o liściach, o kwiatach = opadać, oblatać; o brodzie, o wąsach = ukazywać ś., wyrastać; żart., zdradzać ś. ze swoją nieznajomością, nieumiejętnością, mylić ś. w odpowiedziach, wt objaśnieniach: s. ś. na egzaminie.

Sypanka, pewna miara ciał sypkich; naczynie do wsypywania.

Sypeł, Sypełekp. Supeł.

Sypiać, mieć zwyczaj spania w pewnych porach, spać wielokrotnie: s. dobrze, źle.

Sypialnia, pokój, przeznaczony do spania, pokój sypialny.

Sypialniany, odnoszący ś. do sypialni, znajdujący ś. w sypialni.

Sypialny, przeznaczony do spania; pokój s. = sypialnia.

Sypień, naczynie, służące do przesypywania a. przelewania, czerpaczka.

Sypka, kopiec, wzgórek.

Sypki, dający ś. sypać, złożony z wielu drobnych grudek, ziarenek, proszku; ziarnisty, miałki, sproszkowany.

Sypko, przysł., tak, że może ś. rozsypywać, miałko, ziarnisto.

Sypkość, własność tego, co ś. łatwo rozsypuje, co jest sypkie.

Sypnąćp. nied. Sypać.

Sypoje, ang.p. Sipoje.

Syredeń, ukr., środek, wnętrze.

Syrena, gr., w wierzeniach starożytnych Greków nimfa morska, pół kobiety, poł ryby, wabiąca uroczym śpiewem, aby poty m wciągnąć w otchłań morską; herb miasta Warszawy z wyobrażeniem tej nimfy, uzbrojonej w miecz i tarczę (fig.); przen., kobieta zalotna, wabiąca wdziękami, czarodziejka bez serca, wiodąca na pokusę; instrument do mierzenia drgań głosu; przyrząd sygnałowy tubowy na wybrzeżach i okrętach, o głosie tak silnym, że słychać go na 8 mil morskich; zwierzę ssące zaginione z rzędu tejże nazwy, krowa morska Stellera (fig.).

Syreni, gr., właściwy syrenie; s. śpiew = śpiew czarujący, wabiący, prowadzący do zguby.

Syrkość, własność ziemi, zawierającej mało próchnicy.

Syrma, gr., starożytna sceniczna suknia powłóczysta.

Syrojeszkap. Serojeszka.

Syrojeszkówka, grzyb z rodzaju bedłki.

Syrokkop. Sirokko.

Syrop, Syrup, arab., stężony roztwór cukru, produkt uboczny w cukrownictwie, cukier, rozgotowany w małej ilości wody; soki owocowe, gotowane z cukrem.

Syropowy, arab., odnoszący ś. do syropu, właściwy syropowi; zrobiony z syropem.

Syrta, ławica piaszczysta w morzu.

Syrynga, łć.p. Serenga.

Syryngotomja, gr., operacja fistuły.