zacnie, uczciwie, godnie, wspaniałomyślnie, dostojnie, wspaniale, szczytnie.
Szlachetność, stan szlachcica, przywileje szlacheckie, pochodzenie szlachcica; uczucie szlachetne, zacność, wspaniałość, wspaniałomyślność, dostojność.
Szlachetny, zacny, godny, dostojny, cnotliwy, wzniosły, szczytny, wspaniały, wspaniałomyślny, odznaczający ś. bezinteresownością, gotów do poświęceń; wyborny, wyborowy, przedni: s. gatunek owoców, trunków, cygar itp.; s. organ ciała = delikatny, np. oko; odnoszący ś. do szlachty, szlachecki; s. ojciec, s-a matka = aktor (aktorka), grywający role zacnych ojców, matek; s. giest = pełny godności; s-e metale = nie utleniające ś. w zwykłych warunkach, drogie metale, np. srebro, złoto, platyna i t. p.; tytuł burmistrzów i przedniejszych mieszczan w dawnej Polsce.
Szlachta, liczba mn. od Szlachcic; stan szlachecki, rycerstwo, obywatelstwo, ziemiaństwo.
Szlachtarz, nm., rzeźnik, szlachtujący bydło.
Szlachtować, nm., rznąć bydło na mięso; przen., kaleczyć a. zabijać ludzi masowo.
Szlachtuń, szlachetka, ubogi szlachcic, chudopachołek.
Szlachtuz, nm., rzeźnia.
Szlaczek, nm., zdr. od Szlak.
Szlaczkoń, motyl dzienny z rodziny bielinków.
Szlafkamrat, nm., człowiek współmieszkający z kim w jednym pokoju.
Szlafmyca, nm., czapka nocna męska; czapka poranna domowa bez daszka; przen., człowiek bez energji, potulny (fig.).
Szlafroczek, nm., mały szlafrok; domowa luźna suknia damska.
Szlafrok, nm., długa, luźna odzież domowa męska a. kobieca (fig.).
Szlafrokowy, nm., odnoszący ś. do szlafroka; po s-emu = nieurzędowo.
Szlaftrunk, nm., trunek, napój, przyjęty przed nocnym spoczynkiem.
Szlag, nm., atak apoplektyczny; niech cię s. trafi = przekleństwo.
Szlaga, nm., kafar; taran, pniak dołem okuty, z trzonkiem do ubijania bruku, ubijak; wielki, gruby kij, laska (fig.).
Szlagon, Szlaha, nazwa pogardliwa szlachcica.
Szlak, nm., droga, gościniec; brzeg odmiennego koloru lub w deseń, obrzeżający ubranie, meble, obicie itp.; bramowanie; s. tatarski = droga, którą Tatarzy z Ordy szli na Zachód dla rabunku; jedną z dróg takich nazywano: Czarny Szlak a. Hetmański Szlak; klatka, kojec.
Szlaka, nm., szklista, brunatna a. zielonawa masa na powierzchni żelaza, tworząca ś. przy wytapianiu go z rudy; żużle.
Szlakować, nm., śledzić, badać.
Szlakowny, nm., łatwy do wyszlakowania, wyśledzenia, nie tajny, nie ukryty; poszlakowany, posądzony o co.
Szlam, nm., rzadki muł, złożony z bardzo drobnej glinki, marglu, oraz rozdrobnionych szczątków pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego, pokrywający dna zbiorników wód stojących lub wolno bieżących, a osadzający ś. z wody.
Szlamić się, walać ś. szlamem.
Szlamistość, nm., obfitość szlamu, flegmy, brudu.
Szlamisty, nm., pełen szlamu, flegmy, brudu.
