ny dwa razy przez siebie samą; stan t. = mieszczanie, burżuazja.
Trzeciaczka, pasorzyt, bytujący we krwi u ludzi i zwierząt, powoduje występującą co trzy dni gorączkę; gorączka, wywołana tym pasorzytem.
Trzeciak, dawna moneta polska, potrójny denar; żołnierz trzeciego pułku a. trzeciej legji; trzeci koń zaprzężony; trzecia osoba w grze; gatunek miodu pitnego; przyprzążka na trzeciego konia; trzecia część zboża zebranego; w lm., t-ki, w górn., podwoje, węgary u drzwi; w szkołach: uczeń klasy trzeciej.
Trzecina, trzecia część włóki, dziesięć morgów.
Trzeciodniowy, Trzeciodzienny, trwający od trzech dni; przypadający, zdarzający ś. co trzeci dzień.
Trzeciolelni, będący w trzecim roku, istniejący, żyjący trzy lata; przypadający, zdarzający ś. co trzy lata.
Trzeciomiesięczny, będący w trzecim miesiącu; przypadający, zdarzający ś. co trzy miesiące.
Trzeciotygodniowy, będący w trzecim tygodniu, trwający trzy tygodnie; przypadający, zdarzający ś. co trzy tygodnie.
Trzecizna, jedna trzecia część całości, trójka; posiadanie majątku ziemskiego z warunkiem oddania trzeciej części dochodów.
Trzeć, wykonywać tarcie, pocierać, wycierać, rozcierać, nacierać; uwierać, cisnąć; t. drzowo = piłować; t. len, konopie = międlić; miąć, miętosić; t. ś. o co, pocierać ś. o co; t. ubranie = czyścić; t. ś. o rybach: ikrzyć ś.; t. ś. z kim, walczyć, ucierać ś.
Trzej, liczebnik osobowo-męski od Trzy.
Trzem, pałac, dworzec; przedsionek, westybul.
Trzemcha p. Czeremcha.
Trzemucha, roślina z rodz. liljowatych, niedźwiedź czośnek.
Trzep, owad z rzędu dwuskrzydłych, muchowatych.
Trzepacz, człowiek, który co trzepie w celu usunięcia pyłu; żart., człowiek, co bije; drewniane narzędzie do trzepania lnu, trzepaczka, przyrząd do oczyszczania szmat, przeznaczonych do wyrobu papieru (fig.). przen., człowiek, mówiący co szybko i bez uwagi.
Trzepaczka, narzędzie do trzepania odzienia, lnu; wiązka ostrokrzewu, wiecha; kobieta, lubiąca trzepać, t. j. mówić szybko i bez uwagi.
Trzepać, dok. Trzepnąć; uderzać czym co, aby usunąć z niego kurz, pył; t. len = uderzać go trzepaczką dla usunięcia paździerzy; mówić szybko i bez uwagi: t. pacierz, lekcję; uderzać, bić, klaskać; śnieg, deszcz w oczy t-e = pada obficie przy silnym wietrze.
Trzepanina, Trzepanka, wybicie, bicie rózgami, kijami, wytrzepywanie z kurzu; gadanie szybko i bez uwagi, chlapanina.
Trzepietarz, człowiek gadatliwy, plotkarz; pleciuga, pleciuch, arlekin z trzepaczką.
Trzepiot — p. Szczebiot.
Trzepiotać (się), Trzepotać (się), uderzać, trzepać, bić skrzydłami; t. ś., postępować lekkomyślnie, bez zastanowienia, mówić dużo i prędko, poruszać ś. z żywością.
Trzepiotka — p. Szczebiotka.
Trzepiotopióry, trzepoczący piórami.
Trzepnąć — p. nied. Trzepać,
Trzepotać — p. Trzepiotać.
Trzeszcz, owad z rzędu półpokrywych (fig.).