Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/13

 Ściemniać (się), dok. Ściemnić (ś.); robić (ś.) ciemnym, ciemniejszym; zaciemniać (ś.), robić (ś.) mroczniejszym; ś-iło ś. = zrobiło ś. ciemno, nastąpił zmrok.

 Ściemniały, który ś. stał ciemniejszym, mroczniejszym.

 Ściemnić — p. nied. Ściemniać.

 Ściemnieć, stać ś. ciemnym, ciemniejszym.

 Ścieniać, dok. Ścienić; czynić cieńszym, ścieńczać, ostrugiwać, zheblowywać, spiłowywać.

 Ściennik, sąsiad najbliższy, ościennik; czterdzieści pasm nici a. przędziwa.

 Ścienny, odnoszący ś. do ściany, należący do ściany, zawieszany na ścianie: zegar ś., mapa ś-a, kalendarz ś., lampa ś-a = kinkiet; graniczący, sąsiedni, pograniczny, ościenny; z kształtu podobny do ściany.

 Ścieńczać, dok. Ścieńczyć; robić rzadszym, mniej gęstym, rozcieńczać — p. Ścieniać.

 Ścieńczały, który ś. stał cienkim, cieńszym, wychudły.

 Ścieńczeć, stać się cienkim, cieńszym.

 Ścieńczyć — p. nied. Ścieńczać.

 Ścier, owad tęgopokrywy czteroczłonkowy, drzewożerny.

 Ściera — p. Ścierka.

 Ścieracz, ten, który co ściera; ten, który ściera ś., walczy z kim, przeciwnik, współzawodnik, wróg.

 Ścierać, dok. Zetrzeć; trąc, oczyszczać, obcierać, opylać, kurz z czego zbierać; przez tarcie zużywać, niszczyć, zdzierać powierzchnię, ścieniać; uszkadzać, ranić przez tarcie: ś. sobie nogę; przez tarcie unicestwiać, zmazywać: ś. pismo z tablicy; przez tarcie zmieniać w proch, ucierać, proszkować; gruchotać, rozkruszać, gnieść; rozgramiać, rozpraszać: ś. w proch nieprzyjaciela; poniżać, ukrócać: ś. czyjąś dumę; pozbawiać, pogarszać: ś. charakter, obyczaje; ś. ś., być oczyszczanym, opylanym przez tarcie, obcierać ś; zużywać ś., niszczyć ś. przez tarcie; uszkadzać ś. przez tarcie, obcierać ś.; być zamienianym w proch, proszkować ś; ś. ś. z kim, walczyć z nim, ucierać ś. z nim: ś. ś. z nieprzyjacielem; spierać ś. z kim, prowadzić z kim utarczkę słowną.

 Ścierciałka — p. Skartabellus.

 Ściereczka, mała ścierka.

 Ścierka, chustka, kawał płótna; ręcznik, prześcieradło; szmat, gałgan do ścierania kurzów, do wycierania naczyń kuchennych, podłogi i t. p.; chusta, płachta; w zabawach chłopięcych: dotknięcie piłką w przelocie.

 Ściernie — p. Ściernisko.

 Ściernisko, pole po zżętym zbożu, reszty słomy z korzeniem pozostałe w roli po zżęciu zboża, rżysko.

 Ściernisty, pełen ścierni.

 Ścierń, końce ździebeł pozostałe w ziemi po zżęciu a. skoszeniu zboża; pole po zżętym a. skoszonym zbożu jeszcze nie zaorane; ściernisko.

 Ścierpieć, znieść co cierpliwie, bez szemrania, bez gniewu; ś. komu = darować, przebaczyć, wybaczyć.

 Ścierpliwy, Ścierpny, dający ś. ścierpieć, znośny.

 Ścierpły, zdrętwiały, zgrabiały, zmartwiały, obumarły, na pół martwy, stetryczały.

 Ścierpnąć, zdrętwieć, zgrabieć, obumrzeć.

 Ścierw — p. Ścierwo.

 Ścierwik, zdr. od Ścierw.

 Ścierwisko, miejsce, gdzie wyrzucają ścierwo, padlinę.