Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/150

 Udrapnąć — p. Udrapać.

 Udrapować, ustroić w draperje, ubrać, ułożyć malowniczo w fałdy, ułożyć na sposób draperji, fałdzisto, ubrać ś. na kształt czyj; u. ś. w co, przybrać jaką cechę, charakter, przybrać malowniczą postawę: u. ś. w płaszcz melancholji, odwagi.

 Udrepcić, udeptać, drepcąc utłoczyć, wyrównać dreptaniem.

 Udręczać (się), dok. Udręczyć (ś.), martwić (ś.), trapić (ś.), męczyć (ś.), sprawiać komu (sobie) udręczenie.

 Udręczenie, umartwienie, zmartwienie, utrapienie, strapienie, troska, męka, ból, boleść.

 Udrobić, ułamać cząstkę a. drobny kawałek czego.

 Udry, w wyraż. na u. z kim iść = prowadzić z kim sprzeczkę, walczyć z kim; iść na wyścigi, chcieć go zwyciężyć, brać ś. z kim za łby; u. na u. = zacząć z kim walczyć uporczywie, upór na upór.

 Udrzeć — p. nied. Udzierać.

 Uduchowić, uczynić duchowym, nadać cechy duchowości, podniosłości duchowej.

 Udusić, ścisnąć kogo tak, że nie może oddychać, przez co pozbawić go życia, udławić, udawić, zadusić; o potrawie: ugotować pod przykrywką; u. ś., stracić życie przez pozbawienie ś. możności oddychania, udławić ś., zadusić ś.; o potrawie: ugotować ś. pod przykrywką.

 Uduszenie, śmierć skutkiem niemożności oddychania, udławienie, udawienie; ugotowanie pod pokrywą.

 Uduszliwość, cecha tego, co jest duszące.

 Uduszliwy, duszny, duszący.

 Udybać, dybiąc uchwycić; poszukując kogo, czego, znaleźć, spotkać.

 Udychtować, uczynić szczelnym, uszczelnić, zatkać, zalepić szpary.

 Udyszeć, tracić oddech, zadyszeć ś., uziajać ś.

 Udział, uczestnictwo, wspólnictwo, współudział: mieć u. w czym = być wspólnikiem, uczestnikiem czego; przyczynienie ś. swą czynnością, majątkiem do jakiego działania, przedsiębiorstwa; to, co komu przypada z podziału; mienie każdego z osobna wspólnika, należącego do czego.

 Udziałać, zrobić, uczynić co, dokonać czego.

 Udziałowy, należący do udziału, cząstkowy; należący do wielu właścicieli, z których każdy ma udział w zyskach, wspólny.

 Udziec, udo zwierzęcia: u. sarni.

 Udzielacz, Udzieliciel, człowiek, który udziela a. udzielił komu czego.

 Udzielać, dok. Udzielić; dawać komu co a. część czego, dzielić ś. z kim; u. komu prawa = nadawać, upoważniać go do jakiegoś działania prawnego; u. nauk = uczyć go; u. wiadomości = powiadamiać o czym; u. ś., przykładać ś. do czego swą pomocą, być komu pożytecznym; u. ś. ludziom = bywać w towarzystwach; przechodzić od jednego do drugiego drogą naśladownictwa, zarazy i t. p.

 Udzielić — p. nied. Udzielać.

 Udzielnie, przysł., oddzielnie, osobno, niezależnie, niezawiśle, niepodległe.

 Udzielność, niezależność, niezawisłość, niepodległość.

 Udzielny, oddzielny, osobny; niezależny, niezawisły, niepodległy, samowładny; panujący nad jednym udziałem, nad cząstką państwa: książę u.

 Udzierać. dok. Udrzeć; drąc odejmować, odrywać część, oddzierać, urywać.

 Udzierżeć, utrzymać.