stawać, wzmacniać ś., pokrzepiać ś., fortyfikować ś., obwarowywać ś.; u. ś. w wierze, w przekonaniu = utwierdzać ś.; u. ś. w naukach = nabywać coraz gruntowniejszych wiadomości.
Umaczać, Umoczyć, zanurzywszy w jakim płynie, zwilżyć, zmoczyć nim a. przesycić; zlać, oblać jakim płynem; u. ś., przez zanurzenie ś. w płynie, zwilżyć ś., zmoczyć ś.
Umaglować, zmaglować wszystko, co było do zmaglowania.
Umaić — p. nied. Umajać.
Umajać, dok. Umaić; ozdabiać majem czyli zielonemi gałęziami a. kwieciem.
Umajętnić, uczynić majętnym, wzbogacić.
Umakać — p. dok. Umaczać.
Umaleć, stać się mniejszym, zmniejszyć ś., umniejszyć ś., zmaleć, skurczyć ś.
Umalić, zmniejszyć, pomniejszyć.
Umalować, powlec farbą, pomalować, wymalować; przen., oczernić, obmówić, oszkalować; u. ś., wymalować sobie twarz barwiczkami, wyróżować ś.; zawalać ś.
Umarlak, żart., trup, umarły.
Umarlec, nieboszczyk, trup.
Umarlina, ciało umarłe; padlina, ścierwo.
Umarły, który umarł, skończył życie, nieżywy; języki u-e = dziś nieużywane i przez to nie ulegające zmianom; rzecz., nieboszczyk, trup.
Umarszczyć, ułożyć w marszczki, namarszczyć, ufałdować.
Umartwiać, dok. Umartwić; martwym czynić, zabijać, pozbawiać życia; martwić, zasmucać; dręczyć, trapić przez pozbawianie środków potrzebnych, do życia: u. ciało; u. ś., dręczyć, trapić, wyniszczać przez pozbawianie ś. środków potrzebnych do życia, wygód, przyjemności i t. p.; zadać sobie umyślnie umartwienie jako karę, jako pokutę.
Umartwienie, smutek, utrapienie, zgryzota; pozbawianie (ś.) środków, potrzebnych do życia, rozkoszy, przyjemności, wygód i t. p. i rozwijanie przez to wytrzymałości i mocy duchowej.
Umarzać, dok. Umorzyć; przyprawiać o śmierć, pozbawiać życia; u. głodem = ogładzać, morzyć; rozpowszechniać fałszywą wieść o czyjejś śmierci; tłumić, hamować; zaspokajać, niszczyć, niweczyć; u. dług = spłacać go, znosić go jako załatwiony; u. ś., być umarzanym.
Umarzły (umar-zły), zmarzły, zamarzły.
Umarznąć (umar-znąć), być przejętym mrozem, zmarznąć, zamarznąć.
Umawiać, dok. Umówić; najmować, zamawiać, godzić; układać; knuć, kartować; projektować co; u. s. z kim o co, względem czego = porozumiewać ś. z kim, postanawiać z nim coś wspólnie; znosić ś., układać ś., godzić ś.; sprzeczać ś., spierać ś., dysputować.
Umazać — p. nied. Umazywać.
Umazywać (się), dok. Umazać (ś.); mazać (ś.), walać (ś.), brudzić (ś.), peckać (ś.), paskudzić (ś.).
Umączyć, posypać mąką, uwalać, ubielić mąką; u. ś., uwalać ś., ubielić ś. w mące.
Umber, gatunek psa gończego.
Umbra, łć., odmiana ziemista rudy żelaznej, kreda i farba ciemno-brunatnego koloru.
Umbrakulum, łć., zasłona, zakrywająca Najświętszy Sakrament, wystawiony w monstrancji.
Umbrelka, fr., zasłona, daszek na oczy, zasłona lampy (fig.).
Umbryna, rodzaj ryby