Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/169

 Umodyfikować, umitygować, uspokoić, uśmierzyć; odnowić, nadać kształt nowy;, zastosować do nowych wymagań, do nowej mody.

 Umokły, namokły, namiękły, przemokły.

 Umoknąć — p. nied. Umakać.

 Umor, umorzenie, zguba, śmierć, zagłada; do u-u, na u. = ze wszystkich sił, do upadłego, do śmierci: pić, kochać na u.

 Umoralniać. dok. Umoralnić; moralnym a. moralniejszym czynić; u. ś., stawać ś. moralnym a. moralniejszym.

 Umord, zmordowanie, zmęczenie, utrudzenie.

 Umordować, zmordować, zmęczyć, sfatygować, znękać.

 Umorusać (się), powalać (ś.), pobrudzić (ś.), ubrudzić (ś).

 Umorycz, morderstwo w zapalczywości.

 Umorzenie, częściowa regulacja należności, lub sumy spłacanej częściowo w pewnych terminach, amortyzacja.

 Umorzyć — p. nied. Umarzać.

 Umotać (się), uwikłać (ś), uplątać (ś.), usidlić (ś.), wplątać (ś.), zamotać (ś.).

 Umowa, umówienie ś. co do warunków, co do wykonania ich, układ, ugoda, kontrakt; Nowa U. = Nowy Testament.

 Umozaikować, wyłożyć mozaiką, ozdobić mozaiką; ułożyć sposobem mozaiki.

 Umożebniać, Umożliwiać, dok. Umożebnić, Umożliwić, czynić możebnym, możliwym do urzeczywistnienia, prawdopodobnym.

 Umówca, ten, który się umawia, który robi umowę, kontrahent.

 Umówić — p. nied. Umawiać.

 Umówiny, umówienie ś. zawarcie umowy, kontraktu.

 Umówka, zdr. od Umowa.

 Umówny, dotyczący umowy, wynikający z umowy, umówiony, przyrzeczony, przyznany; zamówiony, zgodzony, najęty; przyjazny, ludzki, łaskawy, wyrozumiały, użyty.

 Umrażać — p. dok. Umrozić.

 Umroczyć, mrocznym, ciemnym uczynić, zamroczyć, ściemnić; zaćmić.

 Umrozić, mrozem przejąć, zmrozić; u. ś., być przenikniętym mrozem, przemarznąć, zmarznąć.

 Umrzeć — p. nied. Umierać.

 Umszyć, utkać, obetkać mchem.

 Umundurować (się), sprawić komu (sobie) mundur a. mundury; kogo (siebie) odziać w mundur.

 Umurzać, dok. Umurzyć, brudzić, walać, ubrudzać, paskudzić.

 Umuskać, muskając ułożyć gładko.

 Umycczyć, przybrać w myckę.

 Umyć — p. nied. Umywać.

 Umykać, dok. Umknąć, uciekać; usuwać prędko, uchylać: u. komu ręki; porywać, kraść; u. ś., usuwać ś. na bok, uchylać ś.; uciekać, wymykać ś.; uchylać ś. od czego, unikać czego.

 Umykanie, ścienianie ś. i zanikanie warstw gieologicznych ziemi, klinowanie ś.

 Umylić, zmylić, oszukać, zwieść.

 Umysł, zbiór wszystkich władz duchowych człowieka, szczególniej zaś władza poznania, w przeciwstawieniu do uczucia i woli; poznanie, rozum, intelekt, myśl, świadomość; zdolności umysłowe, duchowe człowieka; człowiek o pewnych zdolnościach umysłowych: dzielny, bystry u.; zamysł, zamiar, rozmysł, celowość: zrobił to z u-u = umyślnie, rozmyślnie.

 Umysłowo, przysł., umysłem, za pomocą umysłu, myślą; pracować u. = umysłem, myślą, nie rękami; chory u. = obłąkany, warjat.