Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/176

Ta strona została przepisana.

mi, zapewniać; u. ś., nabierać pewności co do czego, przekonywać ś. dowodnie o prawdzie czego, zabezpieczać ś.

Upęd, bieg szybki.

Upędzać, gnać, pędzić, ganiać kogo; u. ś. za kim, za czym, gonić zapamiętale, uganiać ś. za czymś, dążyć do czegoś zawzięcie, chcieć co osiągnąć.

Upętać (się), uwikłać (ś.) w pęta, usidlić (ś.).

Upiąćp. nied. Upinać.

Upićp. nied. Upijać.

Upiec, dokonać pieczenia, spiec; u-kła raczka = zarumieniła ś.; u-kło mu ś. = udało mu ś. uniknąć odpowiedzialności, kary, uszło mu na sucho; u. ś., zostać upieczonym.

Upieczony, ten, którego upieczono, pieczony; świeżo u, = dopiero co zrobiony, dopiero co mianowany, niedoświadczony.

Upieniać, dok. Upienić; okrywać pianą.

Upierać się, dok. Uprzeć się; obstawać przy czym, chcieć koniecznie zostać przy swojej woli; uporczywie, nie dawać ś. przekonać.

Upierzać (się), okrywać (ś.) pierzem, piórami; opatrywać (ś.) w pióra; stroić (ś.) w pióra.

Upierzenie, o ptaku: wszystkie jego pióra, razem wzięte.

Upierzony, okryty pierzem: kołczan u. = pełen strzał, opatrzonych piórami.

Upierzycap. Upiorzyca.

Upierzyćp. nied. Upierzać.

Upięcie, dokonana czynność upinania; przystrajanie, układ fałdów, sukni, firanek i t. p.; strój głowy u kobiet.

Upiękniać, dok. Upięknić; czynić pięknym a. piękniejszym, zdobić, ozdabiać, stroić, przystrajać.

Upiększać, dok. Upiększyć; czynić pięknym a. piękniejszym; ozdabiać, przystrajać.

Upiększenie, uczynienie piękniejszym, ozdobienie; to, co czyni piękniejszym, ozdoba.

Upiększyćp. nied. Upiększać.

Upijać, dok. Upić; wypijać część ogólnej ilości płynu, nadpijać trochę czego; u. ś., pić czego zanadto, nadużywać trunku, odurzać ś. trunkiem, urzynać się.

Upilnować, pilnując ustrzec, żeby ś. co złego nie stało, żeby ktoś komuś jakiej krzywdy nie zrobił, nie uciekł i t. p., dopilnować; złapać kogo na gorącym uczynku; u. ś., strzec ś., dopilnować ś., zwracać uwagę.

Upiłować, piłą co odjąć, odpiłować.

Upinać, dok. Upiąć; przypinać szpilkami, opinać.

Upiorzyca, Upierzyca, upiór w postaci kobiecej.

Upiór, mniemany nieboszczyk, wstający z grobu i wypijający krew żywych ludzi podczas ich snu; duch z tamtego świata, widmo, potępieniec; czerwony, jak u. = bardzo czerwony; zwierzę ssące z rzędu małpiatek, rodziny wyraków (fig.).

Upiżmować (się), uperfumować (ś.) piżmem.

Uplacować, dać komu miejsce, ulokować, umieścić; postawić, położyć; u. ś., znaleźć sobie miejsce, umieścić ś., ulokować ś.

Uplanować, powziąć zamiar, ułożyć plan, ukartować, przedsięwziąć, zamierzyć.

Uplantować, zrównać, zniwelować, splantować.

Uplatać, dok. Upleść; plotąc robić, pleceniem tworzyć; robić co plecionego, pleść, splatać; przen., ułożyć, wymyślić, skłamać: upleść plotkę.