Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/181

uprzedzenia, zdania mylnego, niekorzystnego.

 Uprzedzający, ten, co uprzedza; uprzejmy, chętny, ugrzeczniony, odgadujący czyje życzenie.

 Uprzedzenie, zrobienie czego wprzód, niż kto inny, przybycie wprzód; mylne niekorzystne zdanie o kim a. o czym, powzięte przed należytym zapoznaniem ś. z nim, przesąd, nieuzasadniona niechęć do kogo a. czego; u. o sobie = zarozumiałość; bez u-dzeń = nie uprzedzając ś. z góry.

 Uprzedziciel, ten, co uprzedza.

 Uprzedzić — p. nied. Uprzedzać.

 Uprzedzony, prześcignięty, poprzedzony; zawiadomiony, ostrzeżony; mający nieuzasadnioną niechęć do kogo a. czego; u. o sobie = zarozumiały.

 Uprzejmie, przysł., z grzecznością, życzliwie, przyjaźnie, serdecznie, łaskawie.

 Uprzejmość, chęć szczera, serdeczna, życzliwość, przychylność, grzeczność, miłe obejście z kim, łaskawość.

 Uprzejmy, chętny do przysług, życzliwy, serdeczny, przychylny, przyjazny; grzeczny, miły w obejściu.

 Uprzestrzeniać, dok. Uprzestrzenić; robić co szerszym, przestronniejszym, rozszerzać, powiększać.

 Uprzędzać, wykonywać część, przeznaczoną do przędzenia, albo wszystko, co było do przędzenia.

 Uprzężny, służący do uprzęży.

 Uprzyjemniać, dok. Uprzyjemnić, przyjemnym czynić, osładzać, starać ś., by coś sprawiało komuś uciechę, radość, zadowolenie, rozkosz i t. p.

 Uprzykrzać się, Uprzykrzyć się, stawać ś. komu przykrym, uciążliwym, nudnym; naprzykrzać ś., stawać ś. natrętnym, sprzykrzać ś.

 Uprzykrzenie, przysł., sprawiając przykrość, natrętnie, dokuczliwie; rzecz., znudzenie, obrzydzenie, niechęć, wstręt.

 Uprzykrzony, przykry, uciążliwy, natrętny, nieznośny.

 Uprzykrzyć — p. nied. Uprzykrzać.

 Uprzytomniać, dok. Uprzytomnić, czynić sobie co w myśli przytomnym, przedstawiać sobie co w myśli, przypominać co sobie należycie, rozważać co wszechstronnie.

 Uprzywilejować, obdarzyć przywilejem, nadać przywilej.

 Uprzywilejowany, ten, komu nadano wyjątkowe przywileje; u. spowiednik = kapłan, mający prawo rozgrzeszać przewinienia bardzo ciężkie; u. od natury = człowiek, posiadający z urodzenia zalety, stawiające go wyżej nad innych, np. gienjalne zdolności, talent, pogodę ducha, urodę.

 Upsnąć się, potknąć ś., utknąć.

 Upstrzyć, pomalować różnemi barwami, nakropić pstro; przybrać pstro, ubrać bogato, a niegustownie; u. ś., pomalować pstro; ubrać ś. kosztownie, a bez gustu.

 Upudrować, posypać pudrem.

 Upukać się, pęknąć.

 Upulchniać, dok. Upulchnić, czynić pulchnym, spulchniać.

 Upurpurzyć, Upurpurować, pokryć farbą purpurową, okryć tkaniną purpurową.

 Upust, otwór, miejsce, którym co upływa, wycieka, uchodzi, gwałtowne wylewanie ś., upływ, spływ; dwie rynny drewniane, jedna pozioma, druga pionowa, przez które wypuszcza ś. wodę ze stawu, spust, śluza; mały wrzodzik; u. krwi = otwarcie żyły w celach leczniczych, aby krew zeszła: upuszczenie krwi z rany; zbytnie gadanie; drogi, sposoby, jakimi usuwa się nadmiar czego; otworzyły ś. u-y niebieskie: mówi ś. o deszczu gwałtownym, obfitym.