Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/182

Ta strona została przepisana.

Upuszczać, dok. Upuścić; pozwolić czemu wypaść z rąk, wypuszczać z rąk; u. czego, część płynu wypuszczać, dawać wypłynąć, wyciec, wytaczać, dawać czemu upust; u. z ceny = obniżać ją.

Upuszyć, upierzyć, usadzić, pokryć puchem.

Upuścićp. nied. Upuszczać.

Upychać, dok. Upchać; upchnąć; pchaniem układać, napychać, tłoczyć; dolegać, dokuczać.

Upyszniać, czynić wspanialszym, pysznym, nadymać pychą.

Urabiać, dok. Urobić; dokonywać, czynić, tworzyć, kształtować, wykończać; u. kogo, czynić go sobie powolnym, kierować nim wedle swojej woli; kształcić: u. charakter; u. ś., tworzyć ś., wytwarzać ś., kształtować ś.

Uraczać, dok. Uraczyć; być koma rad u siebie, podejmować gościnnie, częstować obficie; u. kogo czym łaskawie, obdarzać, zaszczycać; u. w znaczeniu ujemnym: zrobić komu co złego, nieprzyjemnego, narazić go; u. ś., nadużywać nieco trunku, podchmielać sobie, upijać ś.

Uraczyćp. nied. Uraczać.

Urada, uchwała.

Uradować, sprawić radość, uciechę, rozweselić, ucieszyć, ukontentować; u. ś., ucieszyć ś, rozweselić ś., ukontentować ś. z jakiegoś powodu.

Uradzić, radząc postanowić coś wspólnie, uchwalić, dać radę czemu.

Uraganp. Huragan.

Uralo-altajskie języki i ludy, szczepy i ich języki, uralski: z gałęziami samojedzką i fińsko-węgierską, altajski: z gałęziami turską, mongolską, tunguską, japońską.

Uran, gr., bożek nieba, w mitologji greckiej niebo, sklepienie niebieskie; nazwa planety najbardziej oddalonej od słońca; nazwa pierwiastku chemicznego, wchodzącego w skład niektórych rzadkich metali (np. radium).

Uraniać, dok. Uranić; ranić, gubić, tracić.

Uranian, ogólna nazwa związków solnych, w których skład wchodzi kwas uranowy i jakaś zasada.

Uranić, lekko zranić.

Uranja, gr., muza astronomji, przedstawiana z globem w ręce (fig.); nazwa jednej z asteroid.

Uranografja, gr., opisanie nieba.

Uranolatrja, gr., czczenie nieba i gwiazd jako bóstw.

Uranolit, gr., kamień meteoryczny.

Uranologja, gr., nauka o niebie.

Uranometrja, gr., pomiary nieba i sporządzanie map nieba.

Uranoskop, gr. — p. Teleskop.

Uranoskopja, gr., obserwacja nieba, czynienie spostrzeżeń astronomicznych.

Uranowy, gr., dotyczący uranu, z niego pochodzący, mający w swym składzie chemicznym uran; u-e promienie = promienie, wysyłane przez metal uran i jego związki, promienie Becquerela.

Urastać, dok. Uróść, Urosnąć; dosięgać pewnych rozmiarów, dochodzić do pewnego wzrostu, dorastać do pewnej wysokości; wynikać, rodzić ś., powstawać.

Uratować, dać komu pomoc, ratunek, wydźwignąć z niedoli, wyrwać z niebezpieczeństwa; u. ś., uniknąć niebezpieczeństwa, wyratować ś.

Uraz, raz, cios, uszkodzenie, uderzenie, zranienie, obraza; przedźwignięcie ś. nadmiernym ciężarom, zerwanie ś.; potknięcie ś., to, o co ś. można potknąć, uderzyć, zawada; uraza, pretensja.