Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/196

 Uświt, świt.

 Utaczać, dok. Utoczyć, o płynie: wytaczać z beczki trochę a. tyle, ile trzeba, upuszczać, wypuszczać, wylewać, przelewać; robić co tokarską robotą, wykonywać co na tokarni.

 Utaczka, zapasy, mocowanie ś., borykanie ś. z kim.

 Utacznik, szermierz, zapaśnik.

 Utaiciel, ten. który co utaił.

 Utaić, schować, ukryć; utrzymać co w tajemnicy, zataić, skryć co, nie pokazać, nie ujawnić, nie wydać na jaw; u. ś., ukryć ś., schować ś.; nie wychodzić na jaw.

 Utalentować, obdarzyć talentem, wzbudzać talent.

 Utalentowanie, obdarzenie talentem, zdolnościami; talent.

 Utalentowany, posiadający talent, pełen talentów, zdolny.

 Utamować, zatrzymać, wstrzymać, niedopuścić do czego, zatamować, zagrodzić.

 Utapiać, dok. Utopić, pogrążać w wodę, tak, aby nie wypłynęło; u. w kim broń = pakować ją w czyje ciało, ranić głęboko; u. w kim wzrok = patrzeć na niego długo i przenikliwie; u. co w pamięci = zapominać; roztapiać trochę czego; utopiłbym go w łyżce wody = nienawidzę go z całych sił; u. ś., zanurzać ś. w wodzie, tonąć; roztapiać ś. częściowo.

 Utarcie, rzecz. od Utrzeć, dokonanie ucieranie, ucieranie ś., obtarcie, wytarcie.

 Utarczka, niewielka bitwa, potyczka, zmaganie ś. z nieprzyjacielem; spór, kłótnia, sprzeczka, dysputa.

 Utarczny, odnoszący ś. do utarczki.

 Utargać (się), Utargnąć (ś.), targając urwać (ś.), odszarpnąć (ś.), oderwać (ś.).

 Utargnąć – p. Utargać.

 Utargować, targując ś. uzyskać obniżkę ceny; uzyskać ze sprzedaży, zarobić handlem; otrzymać co dzięki usilnym prośbom, namowom i t. p., dopiąć czego mimo przeszkód.

 Utarty, taki, którego utarto; taki, po którym wszyscy chodzą a. jeżdżą, wydeptany: u-a droga; zwykły, zwyczajny, pospolity, przeciętny: iść u-ym szlakiem = postęwać tak, jak i inni; uświęcony zwyczajem, powszechnie przyjęty.

 Utarzać (się), tarzając (ś.) uwalać (ś.), pobrudzić (ś.), pobrukać (ś.), uświechtać (ś.).

 Utensylja, łć., ruchomości, sprzęty, narzędzia i przybory potrzebne do jakiego zajęcia.

 Uterać, Utyrać, terając nadwerężyć, nadwątlić; podniszczyć, stracić, postradać niebacznie; strwonić, roztrwonić, zmarnować, zniszczyć; u. ś., być uteranym.

 Utermarkowski piec, piec ceglany, obity blachą.

 Utęchnąć, opaść, zapaść, stęchnąć, ucichnąć, ugasnąć, uśmierzyć ś., uspokoić ś.

 Utęskliwy, tęskny.

 Utęskniać się, dok. Utęsknić (ś.), przojmować(ś.) tęsknotą, nudzić (ś.).

 Utkać, tkając wykonać co, przepleść, pleceniem co wykończyć, poprzetykać.

 Utknąć — p. nied. Utykać, nie móc z czego wyjść, nie móc wyleźć a. pójść dalej, nie móc ś. oswobodzić od czego, zatrzymać ś., zaklęsnąć ś. w czym, pogrążyć ś.

 Utkwić, wsadzić, wetknąć co w co mocno, aby ś. trzymało; wbić ś w co mocno; pozostać w jednym miejsca, nie ruszając ś.; uwięznąć, utknąć; u. w pamięci = pozostać, wpoić ś.

 Utleniać, dok. Utlenić; przyłączać tlen do jakiegoś pierwiastka a. związku chemicznego, oksydować; u. ś., łączyć ś. chemicznie z tlenem, oksydować ś.