umocowany w ramie i obracający ś., połączony z przyrządem zaprzęgowym do utłaczania i rozgniatania gruntu, gnoju i t. p. (fig.).
Walecznica, kobieta waleczna, bohaterka; bojowniczka, rycerka.
Walecznie, przysł., w boju: dzielnie, bitnie, mężnie, odważnie.
Walecznik, mężczyzna walczący, bojownik, rycerz; człowiek waleczny, bojownik.
Waleczność, męstwo, dzielność, odwaga w walce, bohaterstwo.
Waleczny, dzielny w boju, mężny, odważny, śmiały, wojowniczy.
Waledykacja, łć., pożegnanie.
Walenrodyzm, łć., zemsta nad wrogiem przez uprzednie udawanie przyjaźni, a potem wystąpienie przeciw niemu (od imienia bohatera poematu Mickiewicza «Konrad Wallenrod»).
Walentego św. choroba — p. Epilepsja.
Walentynit, tlenek antymonu, gatunek minerału barwy szarej, żółtawej, o kryształach w postaci słupków, tafelek a. igiełek.
Waleń — p. Wal.
Walerjana, rośl. — p. Kozłek.
Walerjanowy, łć., odnoszący ś. do walerjany, zrobiony z walerjany.
Walet, fr., niżnik, czwarta (od asa) figura w kartach (fig.)
Waleta, nm., pożegnanie, uczta pożegnalna.
Walgina, motyl z podrzędu miernikowców z rodziny drzewiniaków.
Walhalla, nm., raj, niebo, miejsce pobytu bohaterów po śmierci w mitologji giermańskiej; nazwa budowli, przeznaczonych na przedstawienia teatralne, muzykalne i t. p.; gmach, służący za panteon, poświęcony pamięci znakomitych Niemców, nioopodal Regensburga.
Wali, arab., zarządzający prowincją turecką, gubernator.
Walialahdi, arab., następca tronu.
Walić, dok. Walnąć; uderzać, stukać, bić, łomotać, okładać kijem, ranić szablą, grzmocić; uderzając przewracać, rozwalać, obalać, burzyć; porywać, unosić z sobą gwałtownie; rzucać na stos, na kupę, zwalać bez ładu, nieporządnie, sypać na kupę: rzucać, ciskać na kogo, aby go przygnieść, poranić, zabić; przen., zwalać na kogo winę, obarczać go odpowiedzialnością, ciężarem nieszczęścia niezasłużonego; w. sukno = folować; w. ś., przewracać ś., obalać ś.. rujnować ś., dochodzić do upadku; bić ś. wzajemnie kijami, grzmocić siebie nawzajem; spadać, zwalać ś. na kogo, przygniatać go moralnie swym ciężarem; iść: gromadą, masą, hurmem, z hałasem, sunąć szumnie, w wielkiej ilości, w mnóstwie; deszcz w-i = pada gwałtownie.
Walida, tur., sułtanka matka, matka żyjąca panującego sułtana w Turcji.
Walidacja, łć., uprawomocnienie, przyznanie, potwierdzenie, nadawanie czemu wartości.
Waligóra, imię bohatera-olbrzyma w baśniach słowiańskich, zdolnego rozwalać góry, brata Wyrwidęba.
Walik, zdr. od Wal; w. rdzeniowy = jedna z dwu cząstek warstwy rdzeniowej listka nerwowego u zarodka zwierzęcego a. ludzkiego, z których rozwijają ś. później różne części mózgu.
Walina, ruina, upadek; w lm., w-y, ruiny, gruzy, zwaliska.
Walisnerja, łć., nurzaniec śrubowy, południowo-europejska ro-
