Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/251

 Wiecznotrwałość, właściwość tego, co trwa wiecznie.

 Wiecznotrwały, który trwa a. będzie trwać wiecznie.

 Wiecznozielony, zawsze zielony.

 Wieczny, trwający nieskończenie w czasie, przez całą wieczność: wciąż trwający, nieustanny, nieprzerwany; żywot w. = nieśmiertelność, po śmierci w niebie, w raju; w-e odpocznienie racz mu dać Panie = krótka modlitewka za zbawienie duszy osoby zmarłej; na w-e czasy = na zawsze, na wieki, na czas nieograniczony; pożyczyć na w-e nieoddanie = bez zamiaru zwrotu.

 Wieczornica, kobieta wiejska, która przyszła do sąsiadów pomagać w szyciu a. przędzeniu; w lnu, zebranie wieczorne chłopców i dziewczyn wiejskich w jednej z chat, gdzie przy przędzeniu gawędzą, śpiewają, opowiadają rozliczne baśnie i t. p.

 Wieczornik, rodzaj roślin zielonych z rodziny krzyżowych, pochodzący z Europy południowej; wieczernik, fijołek nocny.

 Wieczorny, dotyczący wieczoru, odbywający ś. w wieczór.

 Wieczorynka, zabawa wieczorna.

 Wieczór, schyłek dnia, pora od zachodu słońca do późnej nocy, do udania ś. na spoczynek; dobry w.! = formuła powitania, używana w porze wieczornej; w w., w-em, przysł., w porze wieczornej; pod w. = na krótki czas przed zachodem słońca; w. życia = starość; zabawa wieczorna, z tańcem i wieczerzą.

 Wieczystość — p. Wiekuistość.

 Wieczysty, wiecznie trwający, wieczny; o prawie: taki, mocą którego nabywa ś. posiadanie czego na wieczne czasy, dla siebie i dla swego potomstwa; dobra w-e = wieczyście posiadane.

 Wieczyście, przysł., na zawsze, na wieki, na zupełną własność.

 Wiedenka, kobieta rodem z Wiednia; polka w. = rodzaj polki (tańca).

 Wiedeński, rodem z Wiednia, wyrobiony w Wiedniu; sznycel w. = taki, jaki robią w Wiedniu; po w-u, przysł., tak jak w Wiedniu: kurczęta po w-u = obsmażane.

 Wiedma, wiedźma, czarownica.

 Wiedmi, dotyczący wiedźmy, należący do wiedźmy.

 Wiedza, wiadomość o czymś, znajomość czego, posiadanie wiadomości o czym; nauka, umiejętność, wyształcenie; ogół wiadomości naszej o Bogu, świecie i człowieku, drogą rozumowania a. doświadczenia powziętych; zasób wiadomości naukowych, właściwych pewnemu człowiekowi, narodowi, pokoleniu i t. d.; uczynić coś bez czyjej w-y = bez wiadomości; mimo w-y = nie wiedząc o tym, nie zdając sobie sprawy z tego.

 Wiedzieć, mieć o czym wiadomość, znać co, umieć co, potrafić co, być świadomym czego, posiąść co, drogą nauki, doświadczenia itd.: nie w. o Bożym świecie = nic zgoła nie wiedzieć, być zupełnym nieukiem; Bóg to jeden wie a. raczy w. = nikt z ludzi nie wie; dać w. = powiadomić; w. co na kogo = znać jego złe postępki, jego wady, ułomności; nie w. po co = niewiadomo po co; trzeba wam w., że... = powinniście pamiętać; nie chcę o niczym w. = nie chcę ś. mieszać do niczego, brać w niczym udziału; w-ą sąsiedzi, jak kto siedzi = ludzie najbliżsi znają nasze warunki życia; w-ą o tym i baby w szpitalu = nikomu nie jest tajne; w. co do kogo, mieć wiadomość o jego usposobieniu, charakterze i t. d.

 Wiedźma, kobieta, posiadająca władzę nadprzyrodzoną, udzieloną sobie od duchów nieczystych; czarownicza, wróżka; kobieta, stara i brzydka; kobieta swarliwa,