Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/299

 Wolnomularz — p. Frankmason.

 Wolnomyślnie, przysł., z wolną myślą, swobodnie myśląc, podług własnych przekonań, niezależnie, liberalnie

 Wolnomyślność, swoboda myślenia, wolność myśli, niezależność przekonań, niepoddawanie swych myśli żadnym nakazom ani dogmatom religijnym, filozoficznym ni politycznym, postępowość, liberalizm.

 Wolnomyślny, mający myśl wolną, swobodną, mający przekonania swobodne, niezależne pod względem religijnym i politycznym; rzecz., człowiek, wyznający zasady wolności, liberalny, liberał, postępowiec.

 Wolnopłatkowy, mający płatki nie zrośnięte z sobą: rośliny w-e.

 Wolnopręcikowy, mający pręciki nie zrośnięte z sobą: rośliny w-e.

 Wolnopromienisty, mający promienie w płetwach nie zrośnięte z sobą: ryby w-e.

 Wolność, prawo postępowania według swojej własnej woli, z tym tylko zastrzeżeniem, byle nie naruszać wolności innych ludzi, oraz praw ustanowionych; stan państwa, w którym obywatelom przysługuje takie prawo: w. polityczna = wolne używanie praw obywatelskich; w. druku = możność drukowania wszystkiego bez wyjednywania uprzedniego pozwolenia; w. sumienia = swobodna możność wyznawania swojej wiary; uwolnienie, zwolnienie: w. od podatków, od wojska; pozwolenie: w. a. w lm. w-i, przywileje szczególne, nadane pewnym stanom a osobom; wolny wybór; wolnomyślność, liberalizm; miejsce (miasto, osada, wieś), wolne od ciężarów i podatków, wola, wolnica; cecha tego, co nie jest natężone, nie forsowne, nie tęgie, nie natężone, nie szybkie; puścić kogo na w. = oswobodzić; pozbawić kogo w-i = uwięzić; wybić ś. na w. = odzyskać wolność drogą walki; stracić w. = wpaść w niewolę; w. żołądka = rozwolnienie.

 Wolnowierca, człowiek wolnomyślny, libertyn.

 Wolnowierstwo, wolnomyślność, libertynizm.

 Wolnowładca, samowładca.

 Wolnowładztwo, samowładztwo, absolutyzm.

 Wolny, posiadający prawo postępowania wedle własnej woli z warunkiem nienaruszania wolności innych ludzi ani też praw obowiązujących; niezależny od nikogo, nikomu nie poddany, używający wszelkich swobód politycznych i praw obywatelskich; w. obywatel, w. naród, człowiek w. = nie niewolnik, w. najmita; pozostający na wolności, nie uwięziony, oswobodzony z zamknięcia; niczym nie skrępowany, niezależny od cudzej woli, któremu nic nie stoi na przeszkodzie; uwolniony od czego, nie podlegający czemu, nie ponoszący pewnych ciężarów, nie obowiązany do czego: w. od podatków, od opłat, od wojska; odnoszący ś. do wolności, stanowiący, nadający wolność; nie obarczony czym, nie ulegający czemu: w. od kłopotów, od podejrzeń, od kary, od niebezpieczeństwa; nie zatrudniony, nie zajęty: w-a głowa, w. czas, wolniejszy czas = kiedy będzie mniej zajęcia; nieżonaty: w. stan = kawalerski; dający ś. z łatwością używać, powolny; nieskrzepły, miękki; nadużywający wolności, niepohamowany, wyuzdany, swawolny; niezbronny, niezakazany, dozwolony, nie zabroniony: w. wjazd, w-e wejście, w. wstęp, bilet w-ej jazdy = bez opłaty; w-e żarty! = żartuj sobie,